SİNEFİLDEN NOTLAR / HASAN NADİR DERİN

SEYİRCİ SAYILARI DÜŞERKEN

19 Eylül 2021 Pazar 09:54

Sinemalar dediğimizde öncelikle yine seyirci sayısının düşüklüğünden söz etmeliyiz. Geçtiğimiz haftalarda tahmin ettiğimiz gibi Shang-Chi ve Luka, gişede belli bir hareketlilik yaratsa da devamı gelmedi gibi duruyor. Hatta geçen hafta, toplamda yaklaşık 200 bin kişi ile, sinemaların yeniden açılışından beri en düşük seyirci sayısını gördük. Bunu sinemalarda aşı ya da PCR zorunluluğuna bağlayan yayın organları da olmuş ama ben öyle düşünmüyorum. Evet, bu zorunluluktan dolayı, kaybedilen belli bir seyirci var elbette ama toplam seyirci içinde yüksek bir pay olduğunu düşünmüyorum. Seyircinin ilgisini çeken filmler vizyona girdiğinde, pandemi koşulları için iyi sayılara çıkılabildiğini görüyoruz. Geçen haftanın en çok salonda vizyona giren yeni filmi, Sir-Ayet: Ölü Doğan olunca, seyirci sayısının yükselmesini ummak da zor doğrusu. Ancak halen haftada 9-10 film vizyona giriyor. Bunun yanlış olduğunu düşündüğümü daha önce de belirtmiştim.

AKREDİTASYON MEVZUU VE VİZYONDAN KORKULAR

12 Eylül 2021 Pazar 15:46

Geçen hafta Adana Altın Koza’yı takip edip etmeyeceğimin hala belli olmadığını yazmıştım. Festivalin başlamasına bir gün kalmasına rağmen festivalden halen bir cevap alamadığıma göre, başvurumun kabul edilmediğini varsayıyorum. Tam da bu dönemde, sosyal medyada yine yarışma filmlerinin seçimi ve festivallere çağırılan sinema yazarları ve diğer konuklar ile ilgili bir tartışma dönmeye başladı. Kişisel olarak ben de ufak da olsa bu tartışmaya dahil oldum. Madem bu yazıların başlığına “Sinefilden Notlar” dedik ve zaman zaman sinema gündemi ile ilgili yazıyorum; bu haftaki yazımın bir kısmını da bu akreditasyon meselesine ayırmak istedim.

POLİSİYELER, KORKULAR VE DİĞERLERİ

05 Eylül 2021 Pazar 09:37

Geçtiğimiz haftalarda yaklaştığını belirttiğimiz güz festivallerinden ilki, Ayvalık’ta başladı bu arada. Bu haftaki yazımı festivalde ilk izlediğim filmlere ayırmayı planlamıştım ama pandemi nedeniyle basından çok az kişiyi çağırdıklarını belirttikleri için olamadı. Kısmetse seneye diyoruz. Ayrıca geçtiğimiz hafta, Adana Altın Koza Film Festivali de ulusal yarışma filmlerini açıkladı. Festivale sadece bir hafta kalmış olmasına rağmen, onu da takip edip edemeyeceğimizi bilmiyoruz. Ona da bir kısmetse olur diyerek, geçtiğimiz haftalarda vizyona girip az sayıda seyirciye ulaşabilen birkaç filme göz atalım:

SİNEMALARDA BİLGİSAYAR OYUNLARINDAN ANİMELERE GENİŞ BİR YELPAZE

29 Ağustos 2021 Pazar 13:57

Sinemaların yeniden açılması sonrasında seyircilerin salonlara dönmeye başladığını belirtmiştik, ancak her geçen hafta seyirci sayıları düşmeye devam ediyor. Ben yine de okulların açılması ve seyircinin ilgisini çeken filmlerin gelmesi ile birlikte, bu durumun değişebileceğini umuyorum. Gelecek hafta, yeni Marvel filmi Shang-Chi’nin gösterime girmesi bir hareketlenme yaratabilir ama bir yandan da Marvel’in çok bilinmeyen kahramanlarından biri olması bir soru işareti uyandırıyor.

ZAMANLA DANS EDEN FİLMLER VE BİRTAKIM KORKULAR

22 Ağustos 2021 Pazar 13:53

Sinemalarda normalleşmenin yeni döneminde aşı ya da PCR testi zorunluluğu getirilmesini beklediğimizi, yeni normalin muhtemelen bu olacağını geçtiğimiz haftalarda belirtmiştik. 6 Eylül’de bu uygulama başlıyor. Umarım kontrolü düzgün yapılır ve umarım henüz aşı yaptırmayanlara ek bir motivasyon olur. Sonbahara adım adım yaklaşırken ülkemizdeki festivallerin de ayak sesleri duyulmaya başladı. Ayvalık Film Festivali ve Filmekimi, sosyal medyadan ilk duyurularını yaptılar. Adana ve Antalya da onları takip edecektir. Biz de elimizden geldiğince yaklaşan festivalleri takip etmeye çalışacağız. Festivalleri beklerken, vizyon turuna devam edelim.

SÜPER KÖTÜLER, KAHRAMAN ŞÖVALYELER VE DİĞERLERİ

15 Ağustos 2021 Pazar 17:10

Sinemalar yeniden açıldığında seyirci sayısı fena değil demiştik ama ilk özlemin giderilmesi sonrası, sayıların giderek düştüğünü görüyoruz. Bunda yazın klasik etkisi kadar, vizyona giren filmlerin seyircilerin çok ilgisini çekmemesi ve pandemide vaka sayılarının artmasının da etkisi olabilir. Seyirci kitlesinde kalıcı bir düşüş olup olmadığını görmek için, sonbaharı beklememiz gerekecek galiba. Sinema gündeminde yeni bir şey de olmadığına göre, biz yine vizyondaki filmlere göz atmaya devam edelim.

VİZYON TURUNA DEVAM

08 Ağustos 2021 Pazar 18:40

Sinema gündeminin durgun olduğu bu günlerde, geçen hafta olduğu gibi Türkiye vizyonunda olan filmler hakkında ufak yorumlara devam edelim.

VİZYONDAN KISA KISA

01 Ağustos 2021 Pazar 20:02

Sinemaların açılması ile birlikte, çevrimiçi etkinlikler sona ermiş gibi gözüküyor. Bazılarının bir süre sonra devam edeceğini duymuştuk ama bekleyip göreceğiz. Şu aralar yeni bir festivalin ve önemli sinema haberlerinin de olmadığı durgun günlerde olduğumuza göre, geçen hafta seyirci sayıları üzerinden baktığımız yeniden açılan sinemalara, bu sefer peki filmler nasıldı diyerek, seçtiğimiz bazı filmler üzerinden bakalım.

SİNEMALARIN YENİ DÖNEMİNE İLK BAKIŞ

25 Temmuz 2021 Pazar 17:43

Temmuz ayı başında sinemalar yeniden açılırken, önümüzdeki yeni dönemden beklentilerimizin ne olabileceği konusunda bir fikir jimnastiğinde bulunmuştuk. Şu ana kadar 3 haftalık bir zaman geçtiğine göre hem verilere bakarak hem de kişisel gözlemlerimiz ile belli değerlendirmelerde bulunabiliriz artık (Yazıdaki veriler, https://boxofficeturkiye.com/ adresinden alınmıştır).

40. İSTANBUL FİLM FESTİVALİ-ULUSAL YARIŞMA

18 Temmuz 2021 Pazar 13:09

Geçen haftaki yazımda, İstanbul Film Festivali’nde jüri görevim olduğu için, yarışma filmleri hakkında görüş belirtemediğimi söylemiştim. Yarışma sonuçları açıklanıp, benim de içinde bulunduğum Fipresci jürisinin, ödülü Çatlak’a verdiği duyurulduğuna göre, ulusal yarışma filmleri hakkında genel bir değerlendirme yapabilirim artık. Öncelikle bu yılki seçkinin genel olarak gayet iyi olduğunu belirtmeliyiz.

İSTANBUL FİLM FESTİVALİ-HAZİRAN SEÇKİSİ

11 Temmuz 2021 Pazar 16:43

İstanbul Film Festivali’nin yaklaşık bir yıldır ara vermeden devam ettirdiği çevrimiçi seçkilerinin Haziran 2021 programı, geçtiğimiz hafta içinde sona erdi. Daha önce, Ulusal Yarışma filmlerinin bir kısmının da çevrimiçi yayınlanacağı duyurulmuş, hatta liste bile açıklanmıştı ama sanırım normalleşme başlayınca, bundan vazgeçildi. Yaz aylarında, festivalin çevrimiçi seçkisi devam etmeyecek gibi gözüküyor ama muhtemelen sonbaharda yeni bir seçki ile karşımızda olacaklar. Bu yazıda, Haziran 2021 çevrimiçi seçkisinden, daha önce bu köşede hakkında yazı yazmadığım ve yarışma bölümlerine dahil olmayan filmlere bir bakış atalım (festivalde bir jüri görevim olduğu için, bu filmler hakkında şu anda fikir belirtemiyorum).

SİNEMALAR YENİDEN AÇILIYOR

04 Temmuz 2021 Pazar 16:12

Bu haftanın sinema gündemi belli. Pandeminin başlangıcında, 2020’nin Mart ayında kapatılan, aynı yılın Temmuz ve Kasım ayları arasında yeniden açılan ama beklenen seyirci sayılarına ulaşamayan sinemalar, uzun bir aradan sonra tekrar açıldı. Umuyoruz ki bu sefer her şey daha iyi gider de biz sinemaseverler sinema salonlarından bir daha uzak kalmak zorunda kalmayız. Yeni dönemde ne bekleyebiliriz, geçen seneki açılma dönemindeki hayal kırıklığını tekrar yaşar mıyız, bu yazıda kısa bir fikir jimnastiği yapalım. Öncelikle, geçen seneki dönemle bugün arasında, çok önemli birkaç fark olduğundan bahsetmemiz gerekli.

19. FİLMMOR KADIN FİLMLERİ FESTİVALİ

27 Haziran 2021 Pazar 19:40

Bu yıl on dokuzuncusu düzenlenen Filmmor Kadın Filmleri Festivali, geçen sene olduğu gibi yine çevrimiçi olarak seyircisi ile buluştu. Aslında geçtiğimiz Şubat ayında ekipten ayrılan bir grubun getirdiği ciddi iddialar sonrası, sosyal medyadan duyurulan “Filmmor’dan Veda” başlıklı açıklama ile yolun sonuna gelindiğini düşünmüştük ama Nisan ayında yeni bir duyuru ile festivalin yapılacağı bilgisi verildi. Bendeki bilgiler güncelse, konu yargı sürecinde olmalı notunu da düşerek, bu yazı yazıldığında halen devam etmekte olan festival programında bu yıl izlediğim filmler hakkındaki ufak notlarıma geçeyim.

KLASİK DÖNEM AMERİKAN FİLMLERİNDEN BİR DEMET

20 Haziran 2021 Pazar 19:17

Sinemaların resmen açılmasını beklerken, salonlarda film izleme sırası İstanbullu seyircilerde. İstanbul Film Festivali’nin salon gösterimlerinin başladığı bu haftada, biz Ankaralı seyirciler, yeniden evlerimizdeki küçük ekranlara döndük. Bu hafta, MUBİ’den Pazar gecesi itibarı ile ayrılacak olan bir grup Amerikan filmini izleme fırsatı buldum. Her ne kadar, bu yazı yayımlandığında filmleri izlemek için fazla vaktiniz olmayacak olsa da, bu haftaki yazımı bu filmlere ayırmaya karar verdim. Filmlerin bir kısmı “public domain” olduğu, yani üzerlerinde bir telif hakkı olmadığı için, yasal yollardan da kolayla ulaşılabilecek filmler.

24.UÇAN SÜPÜRGE KADIN FİLMLERİ FESTİVALİ-FİZİKSEL GÖSTERİM SEÇKİSİ

13 Haziran 2021 Pazar 21:12

Bu sene, Uçan Süpürge, son yıllardaki en iyi programı ile karşımızdaydı. Oscarların flaş filmleri Nomadland ve Yetenekli Genç Kadın, yine geçen sene adını sıkça duyduğumuz Derisini Satan Adam, Nereye Gidiyorsun Aida? ve Bir Daha Asla Kar Yağmayacak, Céline Sciamma’nın merakla beklenen filmi Küçük Anne, Josephine Decker’ın Shirley’si Nisan Dağ’ın yeni filmi Bir Nefes Daha. Bunların hepsi seyircileri salonlara çekecek filmlerdi. Pandeminin bir cilvesi olarak, bu filmlerin bazılarının Türkiye prömiyeri de Uçan Süpürge’ye nasip oldu.

24. UÇAN SÜPÜRGE ULUSLARARASI KADIN FİLMLERİ FESTİVALİ -ÇEVRİMİÇİ SEÇKİ

07 Haziran 2021 Pazartesi 07:58

Geçen yıl tümüyle çevrimiçi olarak düzenlenen Uçan Süpürge, bu yıl programını ikiye ayırdı. İlk hafta çevrimiçi gösterimler yapıldı, 5 Haziran itibariyle de fiziksel gösterimler başladı. Evet, sinema salonları 1 Temmuz’a kadar kapanmış olabilir ama Ankaralı sinemaseverler, salonda film izleme özlemlerini Cermodern ve Çağdaş Sanatlar Merkezi’nin kapalı salonlarında giderebilirler. Elbette şiddeti azalmış gözükse de pandemi devam ediyor, bu nedenle kapalı salonlara girip girmemek, herkesin kendi kararı ama kapasitenin %50’ye düşürüldüğünü hatırlatalım. Ne yazık ki gece yasakları 22.00’da başladığı için planlanan açık hava gösterimleri de kapalı salonlara alınmak durumunda kalındı. Bunu da önlemlerin doğurduğu çelişkili bir sonuç olarak görebiliriz. Eminim ki, şu anda kapalı salonda film izlemeyi düşünmeyen bazı seyirciler açık havaya gelecekti.

İSTANBUL FİLM FESTİVALİ - ULUSAL KISA FİLM YARIŞMASI

30 Mayıs 2021 Pazar 19:48

Geçtiğimiz haftalarda İstanbul Film Festivali’nin ulusal kısa ve belgesel film yarışmalarının, ayrı bir yazının konusu olacağından bahsetmiştik. Bu hafta kısa film yarışmasına bir göz atalım.

İSTANBUL FİLM FESTİVALİ - MAYIS SEÇKİSİ

23 Mayıs 2021 Pazar 19:37

Yaklaşık bir yıldır çevrimiçi gösterimlerine devam eden İstanbul Film Festivali, Mayıs ayını iki bölüme ayırdı. Ayın ilk yarısında uluslararası festivallerde gösterilmiş filmler yer alırken, ikinci yarısında ise ulusal kısa ve belgesel yarışmasındaki filmler gösteriliyor. Bu yazıda ilk bölümdeki filmleri ele alacağız. Kısa ve belgesel yarışması ise, ayrı bir yazının konusu olur. Mayıs ayının ilk bölümündeki seçki ağırlıklı olarak, bu yılın ilk aylarında çevrimiçi olarak düzenlenen Sundance ve Berlin film festivallerindeki yapımlardan oluşuyordu. Bu filmlerin bazılarını söz konusu festivallerde izleyim yorumlama fırsatımız olmuştu. Onlarla ilgili yorumlarım, o zaman yaptığım sosyal medya paylaşımlarının tekrar gözden geçirilmesi şekilde olacak.

HAFTADAN GERİYE KALANLAR

16 Mayıs 2021 Pazar 20:12

Günlerdir, haftalardır, aylardır sinemalar yeniden ne zaman açılacak diye bekleyerek evlerimizde film izlemeye devam ediyoruz. Bu yazı yazılırken çıkan yeni genelge ile, sinemaların açılışına izin verilecek tarih, bu sefer de 1 Haziran’a çekildi. Bu dördüncü ya da beşinci uzatma sanırım. 1 Haziran’da ne olur, gerçekten izin verilir mi, izin verilirse hangi sinemalar açar bilemiyoruz ama zaten yazın Hızlı ve Öfkeli 9 dışında bir film de geniş kitleyi sinemalara çekebilecek gibi durmuyor. Biz sinemaların açılmasını beklerken bir yandan festivaller de yeni duyurular yapıyorlar. İstanbul Film Festivali, bu ayın ikinci yarısında, ulusal kısa ve belgesel yarışmalarındaki filmleri çevrimiçi olarak gösterecek. Önümüzdeki ay, ulusal uzun metraj yarışmasını hibrid olarak yapmayı planlıyorlar ama zaman ne gösterecek göreceğiz.

İSTANBUL FİLM FESTİVALİ-NİSAN SEÇKİSİ

09 Mayıs 2021 Pazar 18:04

İstanbul Film Festivali, geçen yılın ortalarından beri her ay çevrimiçi olarak, yeni bir film seçkisi ile karşımıza çıkmaya devam ediyor. Her ne kadar arada boş geçtikleri bir ay olmasa da Nisan 2021 itibari ile festivalin 40. yılını resmi olarak açtılar. Görünen o ki, bir süre daha böyle devam edecekler. Festival filmleri ile sinema salonlarında buluşmayı özledik ama her şey normalleştiğinde, şu anki gibi, haftada 4 film şeklinde olmasa da seçkinin vizyon şansı bulamayacak filmlerden oluşacak bir bölümünü, çevrimiçi olarak sunmaları güzel olur diyerek, Nisan seçkisindeki 20 filmden öne çıkanlar ile ilgili kısa notlarımızı verelim.