60 ortalarında, “Gönül Akkor’ın kız kardeşi” olarak basının ilgisini üzerine çekmiş olan Kamuran Akkor’un yükselişi, 1967 yılında Vasfi Uçaroğlu tarafından Berkant’ın yanına solist olarak seçilmesiyle başlar. Bir süre sonra hayatlarını da birleştirecek olan Akkor-Uçaroğlu ikilisi, (Berkant’ın “Samanyolu” ile en tepeye kurulmuş olması nedeniyle de) onlarca gazino çalışması yaptı ve bu çalışmalar Akkor’un ilk plağının büyük bir heyecanla beklenmesine sebep oldu.
Ayten Alpman örneği tamamen tesadüfi. Dizinin senaristlerinden Mehmet Bilal Dede’nin Alpman’a olan özel sevgisi – tutkusu bu gelişmelere yol açtı. Dede, bin başka şarkının uyabileceği bir yere Ayten Alpman’ın “Ben Varım”ını seçti ve her şey son derece hızlı gelişti. Şarkı birkaç kere dönmeye başladıktan sonra ezberlendi-sevildi ve plakçılarda aranmaya–sorulmaya başlandı. Hem şarkının hem de şarkıcının popülerliği hala sürmekte. Bir–iki hafta önce başka bir gelişme de oldu, Ayten Alpman’ın bizzat kendisi diziye sızdı; kaç hafta sürer bilinmez ama Ayten Alpman artık “Aliye”nin oyuncularından biri.
BaBa ZuLa, günümüzün değil, geleceğin müziğini yapmakta. Onlar bu iddiada hiç bulunmadı ama, yapılan iş ortada. Bu nedenle, dinleyicinin, elinden gelen her türlü gayreti gösterip, albüme sızma becerisini göstermesi gerekmekte. Bunu bir tür oyun haline bile getirebilirler. Duyulan “ses”lerin ne olabileceği / nasıl bir aletten çıkabileceği üzerine yürütülen tahminlerle başlayıp, Mad Professor damgası arama-bulmaya kadar varan bir oyun.
Nedense hep “Telespor” programlarındaki hali ile hatırlarım Ayla Dikmen’i. Siyah-Beyaz tek televizyon kanalımızın, bütün bir pazar öğleden sonrasını kaplayan programıydı Telespor. Bunaltıcı Pazar günlerini daha da bunaltıcı hale getirmek için elinden geleni ardına koymayan bu programın aklımda kalan en hoş anıları hep Ayla Dikmen’ le ilgili... Sanatçı ‘Aşk Defteri’ ni açtığında her şey değişirdi... Sıkıntılar dağılır, yüzlere muzip bir ifade yerleşir ve gözler ekrana yapışır kalırdı...
Ceza’nın “Yerli Plaka”sı yola çıktı. “Hadi kemeri tak!” komutuyla trafiğe karışan Ceza, bu komutunun hemen ardından diğer komutunu veriyor: “Kedi gibi pısma ayağa kalk!” Emri olur! Ceza’nın söyledikleri-saydıkları birer ‘emir’ gibi sahiden; yapılmadığında, yerine getirilmediğinde ‘bir ceza’ ile karşı karşıya kalacağımızı düşündüğümüz-bildiğimiz emirler silsilesi gibi! Çizme seslerinin eşlik ettiği bir emirler ve cezalar silsilesi. Elimizi ayağımızı dolaştıracağımız bir ‘metafor’ kördüğümü yaratmak değil niyetimiz ama eldeki ‘isim malzemesi’ ne yazık ki bu; “Yerli Plaka Ceza”.
70’li yıllarda çok sevip bağrımıza bastığımız Anne-Marie David’in de nihayet bir diski oldu. 80’li yılların sonunda başlayan CD furyası 90’larla birlikte çok hızlanmış ve 2000’lerin gelmesiyle de CD’siz kimse kalmamıştı. Tabii yurt dışından söz ediyoruz, bizde büyük bir çoğunluğun şarkıları hala plaklar-kasetler üzerinde bekliyor. Ama yurt dışında bile, hala şarkılarına dijital bir ortamda ulaşılamayan (az da olsa) birileri vardı ve Anne-Maricik de bunlardan biriydi.
Odeon, çok başarılı pop serisi “Bak Bir Varmış…”tan sonra Türk müziğine geçiş yaptı ve “İnleyen Nağmeler”in emsalsiz yaratıcısı Zeynettin Maraş’ın öncülüğünde (ve Zeynep Göktürk’ün koordinatörlüğünde) “Evvel Zaman İçinde” adlı yeni bir seri başlattı. ‘Türk müziği’ (daha çok pop katalogu ile adını duyurmuş) Odeon’un, elbette yabancısı olduğu bir alan değil. Yıllar yılı ülkemiz müzik piyasasına son derece başarılı bir biçimde öncülük etmiş olan firmanın kataloğunda, aslında her türden, her eğilimden şarkı ya da şarkıcı mevcut.
Popüler müziğimizin 70’li kuşağından üç büyük yıldız, birbirine yakın tarihlerde yeni single ya da albümlerini yayımladı. Seyyal Taner ve Nil Burak ‘single’dan biraz daha uzunca bir formatta sundu yeni şarkılarını; Yeliz ise, 70’li yıllara bir güneş gibi doğan o muhteşem şarkıların hepsini, “En İyileriyle” adlı tek albümde topladı.
Bazı yorumcular öyledir, şarkılarını söyler ve bırakır orta yere; ihtiyacı olanların nasılsa gelip alacağını bilerek, hatta bundan emin olarak. 2009’un Temmuz’unda çıkmıştı ilk “Cihan”. Çok sayıda insan bu albümün çıkışıyla birlikte haberdar oldu Birsen Tezer’den ama çok sayıda eski bilen, hatta çok iyi tanıyan ve çok seven de vardı.
Mehmet Güreli de alem adam. Boydan boya “odalarda ışıksızım” teması üzerine kurulmuş bir müzik piyasasına “kendi odası” ile girmeye kalkışıyor. Bu da yetmiyor, albüm sonrası söylediklerinde-anlattıklarında; bu odada keyfinin yerinde olduğunu, kimse dokunmasa, kendi kendine bin yıl yazabileceğini – çizecebileceğini söylüyor. “Keyfi yerinde” dedim ise lafın gelişi elbette. Odaya yapılan yolculuğun en önemi nedeni bir “keyif alma” isteğinden ziyade; bunalımların, sıkıntıların, vazgeçişlerin, terkediş ya da edilişlerin; başkalarını araya katmadan, bir başına, “bir odada” anlatılmaya - atlatılmaya çalışılması…
Pamela (Spence), geçen yıl ilk albümü “Eğer Dinlersen”i yayınladığında epeyce kişinin hayranlığını kazanmış, taze ve saf tavrıyla, ülkenin rock ortalamasını daha ileri bir noktaya çekeceği konusunda umut uyandırmıştı. Bunun olmaması için de bir neden yoktu ortada. Üç – dört yıl kadar Teoman’ın arkasında vokal yapmış (ve muhtemelen Teoman’ın başarısında büyük pay sahibi olmuş) bu gencecik kız sıkı bir şekilde çıkmıştı karşımıza ve işin aslına bakarsınız, bundan sonrası ona değil bize kalıyordu: Albümü alacak, dinleyecek, evirecek – çevirecek, üzerinde düşünecek ve kıza hakkını teslim edecektik.
Herkesin çoktan unuttuğu, ancak çok meraklı bir avuç insanın takip etmeye devam ettiği Mina, yeniden çıktı önümüze. Sony; önce sanatçının son albümü “No 0” yu çıkardı piyasaya, sonra da geçtiğimiz yıllarda İtalya’da epeyce gürültü koparmış Adriano Celantano’lu “MinaCelantano” yu. Sırada diğerleri varmış. Telif konusunda anlaşma sağlanabilen diğer Mina albümleri de bir bir çıkarılacakmış. Aşağı yukarı, son on beş yıldır, hiç gündemimizde olmamıştı Mina. Oysa Mina, bütün 60 ve 70’ler boyu çok popülerdi ülkemizde.
70’li yıllarda çok sevip bağrımıza bastığımız Anne-Marie David’in de nihayet bir diski oldu. 80’li yılların sonunda başlayan CD furyası 90’larla birlikte çok hızlanmış ve 2000’lerin gelmesiyle de CD’siz kimse kalmamıştı. Tabii yurt dışından söz ediyoruz, bizde büyük bir çoğunluğun şarkıları hala plaklar-kasetler üzerinde bekliyor. Ama yurt dışında bile, hala şarkılarına dijital bir ortamda ulaşılamayan (az da olsa) birileri vardı ve Anne-Maricik de bunlardan biriydi. Bim bam bom: Onun da artık bir CD’si var. Anne – Marie’nin albümü “Je Suis L’enfant – Soleil” adını taşıyor ve Fransa’da geçen ay yayınlandı. Albümün yayınlanmasıyla birlikte, cümle eski 45’likçilerin bir takıntısı daha çözülmüş oldu. Diskleri hala elde edilememişlerin listesinden Anne- Marie silindi, “Darısı diğerlerinin başına” dendi.
Tangonun ülkemizdeki öncü isimlerinden Necdet Koyutürk’ün oğulları Erdener ve Özdener Koyutürk kardeşler, şartlar başka türlüsünü emrediyor ya da işaret ediyor olmasına rağmen, doğru bildikleri yolda yürümeyi sürdürüyorlar. “Tangoya devam!” diyorlar bir başka deyişle; iki kardeşten daha aktif olan Erdener Koyutürk, EKO adlı firması vasıtasıyla, uzun aralar vermeksizin yeni albümler yayınlıyor. Bunların büyük bir kısmı da tango üzerine; bir seri ve sıra dahilinde yayınlanan bu albümler dokuz adedi buldu. “Tango Enstrümantal” (Necdet Koyurürk Orkestrası) dizinin sekizinci, “Altın Tangolar” (Erdener Koyutürk) ise, dokuzuncu albümü olarak yayınlandı, yakın bir tarihte.
“Sevemem Artık” bundan daha da fazlasını yaptı. 1972 yılı ortalarında stadyumları dolduran her türden taraftarın taktığı bu şarkının, o günden beri girmediği biçim kalmamıştır. Bir Galatasaraylı olmakla her zaman övünmüş Ömür Göksel’in bu şarkısı, en son “I Love You Hagi” şeklini almış ve Göksel’i zevkten mest etmişti. Belki bu Hagili slogan nedeniyle, belki de zaten şarkının orijinal adının çağrıştırdığından dolayı, bu son albümde şarkı “I Love You Baby” adını almış.
Hikayeyi tekrar edelim size (gayret gayret, hatırlasanıza): Moda Yolunda karşılaştık biz Marc Aryan’la; ya da moda yoluna, uğruna. 60’ların ilk yarısı; “pop müzik” denilen ve bize yabancı bir tür olduğu konusunda kimsenin kuşkusu olmayan bir müzik türü, başını almış gitmiştir. İlham Gencer, Fecri Ebcioğlu’nun katkılarıyla “Bak bir varmış, bir yokmuş…” diyerek masala başlamış; eksik olmasın Tülay German-Erdem Buri çifti, Erol Büyükburç ve Alpay-Doruk Onatkut ikilisi de çok geç kalmadan bu masala iştirak etmişlerdir.
Vedat Sakman’ı, TRT ekranlarında, Eurovision elemlerinde görmüştük ilk olarak. Yıl 1983: Sakman Grup Doğuş ile birlikte “Müzisyen” adlı bir şarkı seslendirmiş ve finale kalmıştır o yıl. Bu elemelerin sonucunda Çetin Alp (“Opera”) başa oynayacaktır; Sakman ve arkadaşlarının karı ise bir tecrübe edinmek olacaktır, başka sahnelerde, başka yarışmalarda ayaklarının yere daha sıkı basmasını sağlayacak bir tecrübe.
Ümit Besen ve benzerlerini seyretmeye ve avuç avuç para dökmeye giden çoğunluğun bir dolu benzerliğinin yanında bir de şöyle bir ortak noktaları var: Bu adamlar şarkı adlarını ezberleyemiyor, aklında tutamıyor. Hele hele şarkının adı, bu şarkıdaki gibi biraz uzun olursa. Bu nedenle, bu grup insan, şarkıları genellikle başladığı cümlenin bir bölümü ile ya da ara yerinden bir bölüm ile anar ve herkesin böyle söyledikleri anda onları anlayacağını umar ve beklerler. “Sabile” örneği herkesin aklındadır, ‘nitekim’ Ümit Besen’in de hep aklındaymış ki, o şarkı da bu albümde yer alıyor. Ama çok tuhaf, “Biz Ayrılamayız” adıyla konmuş albüme şarkı.
2011’in ilk yarısında çıkmıştı Mabel Matiz’in kendi adını taşıyan ilk albümü. Çıkışıyla birlikte de herkesi şaşırtmıştı. Farklı bir müzisyen ve yorumcuyla karşı karşıyaydık. Standart müzik kural ya da prensiplerine vurulduğunda kendiliğinden dışarda kalıyordu. Ama öte yandan çok farklı şeyler anlatıyor ve bunları kimselere benzemez bir vokal biçimiyle dile getiriyordu. Albümden sonra daha fazla konser verir oldu. Onu sahnede merak edenler de daha fazla seyretme imkanı yakaladı. Ve zaten bu sahneler, seyretmeler neticesinde Mabel Matiz hayranı kesildi herkes.
İşte müziğe gerçekten aşık bir yorumcu olan Casalini, tam da böyle bir noktada “Nilüfer”e ihtimam gösterdi, yeniden boy vermesini sağladı. Üstelik her daim yenilikçi söz yazarı ve bestecisinin de memnun kalacağı bir biçimde, dinleyicilerine-sevenlerine ulaştırarak. “Nilüfer” Casalini’nin sesinden başka bir “Nilüfer” olmuş. “Bana beni geri ver, bir şansım olsun” demiş “Nilüfer”, Casalini de bunu yapmış. “Ne Yapsam”ın, “Refakatçi”nin, “Dokunma Bana”nın prensesinden, “insan denen anlaşılmaz yaratık/şuursuz aşık” üzerine, insanı göz yaşlarına boğan müthiş bir şarkı bu.
Şubat ayının ikinci vizyon haftasındayız… Yine kalabalık bir sinema gündemi mevcut. Kapitalist eğlence geleneğinin önemli bir parçası olan 14 Şubat Sevgililer Günü dolayısıyla vizyonda romantik filmler daha fazla göze çarpıyor... Beşi yerli yapım olmak üzere toplam on bir yeni film merhaba diyor 14 Şubat vizyonuna…
Çeyrek yüzyılı aşkın, başta pop olmak üzere müziğin tarihini tutan, radyo programları üreten, kitaplar, eleştiriler yazan, plaklar çalan Naim Dilmener bu uzun yürüyüşün Gazete Pazar ile Radikal adımlarında kaleme aldığı yazılarıyla, müzik serüvenimizden önemli ve değerli isimleri bizlerle paylaşıyor.
Büyük bir tufan sonrası, ortada insan kalmamış... Bir kedi öncülüğünde; üyeleri arasında bir kapibara, bir lemur, bir köpek ve bir sekreterkuşu olan teknedeki ‘yolcular’ hayatta kalma mücadelesine soyunur. Gints Zilbalodis imzalı ‘Flow: Bir Kedinin Yolculuğu’ her yaştan seyircisini içine alan, enfes bir animasyon. UĞUR VARDAN (25.01.2025)
Gündemdekilere ve vitrindekilere aldırmadan upuzun sinema tarihinden cımbızla seçilen hoş filmler, insan kokan öyküler, gözden kaçanlar, ıskalananlar, pamuklara sarılması gereken mütevazı başyapıtlar ve diğerleri Hilal Çetinder’in kaleminden Film Makarası’nda…
Sinema salonlarımızda, korku filmleri eksik olmuyor. Bu hafta bunlardan üçüne bir göz atalım. Biri, son haftaların sürpriz filmlerinden, diğerleri ise vasat filmler. Ayrıca bir de romantik gençlik filmimiz var. Bu hafta filmlere biraz da mizahi yaklaştık. Vasat filmleri eleştirirken, güzel bir yok bence. Yönetmenleri kusura bakmasın (gerçi bu yazıyı okuma ihtimalleri, milyarda bir falan ama, olsun).
TRT İstanbul Radyosu ses sanatçısı Ayşen Birgör, gökteki yıldızlar misali ışıl ışıl şarkıları bugün 19.00'da TRT Müzik'te ekranlara gelecek Yıldızlar Altında programında seslendiriyor.
Yeni fotoğrafı görmek, müzikseverlerin beğenisinin ne kadar değiştiğini öğrenmek için yerli rockta ‘bütün zamanların en iyileri’ni sinemamuzik.com okurlarına ve müzik eleştirmenlerine sorduk. İlginç liste çıktı ortaya:
Her biri meslekte en az 20 yılı devirmiş müzik yazarlarımızın saptadığı yerli grupların ‘şeref tablosu’nda Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi ile ‘orta yaş’a dayanmış akranlar mor ve ötesi ile Duman gözüküyor. Hemen enselerinde Kurtalan Ekspres ile Dervişan yer alıyor. Bir alt basamakta ise, az zamanda çok iş yapmış Hardal ve Mazhar Fuat Özkan bulunuyor. Aslında gözler Mazharlar’ı daha üstte arıyor da, ‘ticaret’in dozunu kaçırmak bazen böyle sonuçlara neden oluyor.
Sinemamuzik.com, bir çoğu Altın Portakal’da jürilik de yapmış sinema yazarlarına sordu: ‘Antalya Altın Portakallı en iyi film hangisi’?... Birinciler listesinde ‘kortej’e çıkan ve bütün zamanların Altın Portakal birincilerini değerlendiren 31 sinema yazarının katıldığı araştırmada, Zeki Ökten’in 1980 tarihli Sürü filmi 213 puan toplayarak birinciliği kazandı. Sürü’yü 204 puanla Muhsin Bey (Yavuz Turgul) ve 192 puanla Uzak (Nuri Bilge Ceylan) izledi.
Sinemamuzik.com sinema yazarlarına sordu: ‘İlk uzun filmini 21. yüzyılda çeken en iyi 10 yerli yönetmen kim?... 30 sinema yazarının katıldığı araştırmada bol ödüllü Emin Alper 195 puan toplayarak birinciliği kazandı. Alper’i 145 puanla Pelin Esmer ve 136 puanla Özcan Alper izledi. Emin Alper'i 27 sinema yazarı listesine alırken, Pelin Esmer’e 25, Özcan Alper’e 20 listede yer verildi. Bazı popüler isimler ön sıralarda yer alamadı.
Timur Selçuk'un Adam Sanat dergisinde yayınlanmış müzik yazılarının bir araya getirildiği Sana Dün Bir Tepeden Baktım Aziz Türkiye - Müzik Yazıları - 1 kitabı Eksik Parça Yayınları etiketiyle satışa çıktı. 256 sayfalık yapıt için Turgay Fişekçi şunları yazmış:
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu içeride:
Ünlü grupların kuruluş öyküleri, müzik serüvenleri yakından takip edilse de isimlerinin nasıl doğduğu ve koyulduğu pek bilinmez. Meraklısı için ilginç bir liste hazırladık:
Hemen her öğretmenin, okul müdürünün maratona benzettiği hayatın henüz başında biri Lezzet. Başka bir deyişle; böğürtlenli, limonlu, çilekli, çikolatalı, vişneli, karamelli, karadutlu dondurmalardan henüz tatmadı, sadece vanilyalının tadını biliyor. Onunla tanışmak için sayfaları çevirmen yeterli. Çelişki Bilmez Lezzet’in Geçmiş Zaman Maceraları Uğur Vardan’ın çocukluk anılarından yola çıkarak yazdığı öykülerden oluşuyor.
Popüler orkestralar ile grupların Türkiye serüvenini ‘Günlerin İçinden Canım’ / 100 Yıllık Türkiye Popüler Orkestralar ve Gruplar Tarihi (1923-2022) adlı internet sitesinde anlattım.
50. yaşını kutlayan albümlerin, yayınlandığı dönemde yarattıkları heyecan, uzunçaların kulaklardaki doygunluğu, yeni yeni piyasaya çıkan kasetlerin sunduğu kolaylık, bugünün dijital ortamında unutulmuş plakların önemi müzik camiasının en tatlı muhabbetlerden biri bu yıl. Doğum günü pastaları 50 mumla adeta yangın yerine dönmüş, eskimeyen, çoğu klasikleşen albümler arasında gezintiye ne dersiniz?