Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ın öyküsü eşliğinde hasretle örülü bir ana-oğul ilişkisini ve filizlenen bir Cumhuriyet’in ayak seslerini perdeye taşıyan ‘Zübeyde, Analar ve Oğullar’ görsel bir tarih dersi niteliğinde. Filmin en vurucu yanıysa Mustafa Kemal’in genç bir subayken yakın arkadaşlarına söylediği “Annene anlatamadığın devrimi yapamazsın” cümlesi olmuş. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/14.10.2023)
1973 tarihli ünlü korku klasiği ‘The Exorcist’e 50 yıl sonra selam gönderme niyetindeki ‘Exorcist: İnançlı’ bu kez biri siyah diğeri beyaz iki küçük kızın bedenlerine giren şeytanın çıkarılması mücadelesini anlatıyor. David Gordon Green imzalı yeni yapım, orijinalinin kıyısına bile uğramayan vasat bir çalışma olmuş. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET-07.09.2023)
Nuri Bilge Ceylan imzalı, 197 dakikalık ‘Kuru Otlar Üstüne’ Doğu’da bir okulda resim öğretmenliği yapan Samet ve yakın çevresi üzerinden insan ruhunun derinliklerinde dolaşırken iyiliğin ve kötülüğün bahçelerine uğruyor. Kadrodaki isimlerden Merve Dizdar filmdeki performansıyla bu yıl Cannes’da En İyi Kadın Oyuncu ödülüne uzanmıştı. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/30.09.2023)
Kenneth Branagh, Agatha Christie romanlarından yaptığı uyarlamaların üçüncüsü olan ‘Venedik’te Cinayet’te muhteşem bıyıklı, ‘inançsız’ dedektif Hercule Poirot’yu ruhlar âlemiyle buluşturmaya çalışıyor. Öykü, sular altındaki Venedik’te hayaletlerin yaşadığı varsayılan bir malikânede geçiyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/16.09.2023)
Doğum günü vesilesiyle annesini küçüklüğünün geçtiği, artık otel olarak kullanılan eski bir malikâneye götüren bir kadın ve anne-kızın birlikte yaşadıkları geçmişe dair hesaplaşma süreci... Joanna Hogg’un yönettiği ‘Sonsuz Sır’da her iki karakteri de Tilda Swinton canlandırıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/09.09.2023)
Kolombiyalı yönetmen Andrés Ramírez Pulido ilk uzun metrajlı çalışması ‘Sürü’de bir grup suçlu çocuk üzerinden çizgi dışına taşan portrelerde dolaşıyor. Geçen yıl Cannes’ın ‘Eleştirmenler Haftası’nda En İyi Film ve En İyi Senaryo’yu kazanan bu yapım, insanın içine oturan bir öykü anlatıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/29.07.2023)
Christopher Nolan ‘Oppenheimer’da ‘atom bombasının babası’ olarak da anılan, barış adına yola çıkıp onca kişinin ölümüne sebep olan J. Robert Oppenheimer’ın çalkantılı hayatını perdeye taşıyor. Film Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan bombaların inşa aşamasıyla birlikte 1950’lerde söz konusu bilim insanı hakkındaki komünizm suçlamasıyla açılan soruşturma sürecine odaklanıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/ 22.07.2023)
‘Mission Impossible’ serisinin yedinci adımı ‘Ölümcül Hesaplaşma Birinci Bölüm’de ana karakter Ethan Hunt, ‘Varlık’ adlı yapay zekâya karşı mücadele veriyor. Filmde Tom Cruise “61 yaşımda bile aksiyon yıldızı statümden taviz vermem” dercesine oynuyor. Ve oyuncu serinin geçmişteki adımlarından farklı olarak bu kez gökdelenlerin tepesinden inip Alpler’in tepesinde cirit atıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/ 15.07.2023)
‘Ren Altını’ sahne adı ‘Xatar’ olan Kürt rap’çi Giwar Hajabi’nin hayatından kesitler eşliğinde kimi kültürel, siyasal ve sosyolojik meselelere de vurgu yapan, mizah tonu yüksek bir yapım. Film için, kariyeri boyunca adı Martin Scorsese’yle anılan Fatih Akın’ın ‘Sıkı Dostlar’ı diyebiliriz. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/08.07.2023)
Genellikle sokak kültürüne, suç hayatına ve gerçek yaşam deneyimlerine odaklanan, sözlerinde çoğunlukla şiddet, yoksulluk, haksızlık ve hayatta kalma mücadelesi gibi konuları ele alan Xatar'ın müziği kendine özgü, sert ve etkileyici bir tarza sahiptir. Bu sertliği Fatih Akın, senaryosunu Xatar'ın kendisi (Giwar Hajabi) ile birlikte yazdığı filmine mükemmel yansıtmış, sonuçta ortaya dört dörtlük bir epik drama çıkmış. Aşk da var tabii.
Sinema tarihinin unutulmaz aksiyon kahramanlarından Indiana Jones’u yeniden ayağa kaldıran ve eski günlerde verdiği o çocuksu tadı bir kez daha inşa eden ‘Indiana Jones ve Kader Kadranı’ son derece başarılı bir nostaljik yapım olmuş. Yönetmen Steven Spielberg’süz bu ilk ‘Dr. Jones’ macerasında 81 yaşındaki Harrison Ford formundan hiçbir şey kaybetmediğini gösteriyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/01.07.2023)
‘Büyü de Gel’ ekonomik sorunlarını halledebilmek için utangaç ve bakir bir genci hayata hazırlamak adına ‘eğitmen’lik yapmak zorunda kalan genç bir kadının yaşadıklarını anlatıyor. Bu zıpır komedi filmini kuşağının en yetenekli oyuncularından olan Jennifer Lawrence sürüklüyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/24.06.2023)
DC Comics ailesi üyelerinden ‘The Flash’ın ilk solo filmi, ana karakterin küçükken kaybettiği annesini yeniden hayata döndürmek için zamanla oynaması üzerine bir öykü anlatıyor. Günümüz ‘süper kahraman filmleri’ fazla fabrikasyon duruyor. ‘The Flash’ ise tamamıyla olmasa da birçok yönüyle orijinal, farklı, mizah dolu, zekice detaylara sahip bir yapım hüviyetine sahip. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/ 18.06.2023)
‘Transformers’ serisi yeni halkası ‘Canavarların Yükselişi’yle karşımızda. Biri eski asker, diğeri stajyer arkeolog olan yeni kahramanlarımız Optimus Prime önderliğindeki robotlarla dünyayı ele geçirmeye çalışan Unicron ve baş hizmetkârı Scourge’a karşı mücadele ediyor. Steven Caple Jr. imzalı film, ışıltısız olay örgüsü ve hamasi diyaloglarıyla ‘serinin en zayıf halkası’ unvanını hak ediyor. UĞUR VARDAN (10.06.2023)
Marvel’in klasik kahramanlarından ‘Örümcek Adam’ animasyon serisinin ikinci halkası ‘Örümcek-Adam: Örümcek Evrenine Geçiş’te çoklu evrenlerde gezinmeye devam ediyor. Çok sayıda ‘Örümcek Adam’ın boy gösterdiği filmin son derece etkileyici bir görsel dünyası var ama ‘aile’ meselelerine sırtını dayayan öykü hem fazla kafa karıştırıcı hem de klişelere göz kırpıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/03.06.2023)
‘Marvel evreni’nin en eğlenceli topluluğu ‘Galaksinin Koruyucuları’ bir kez daha karşımızda. Hırçın ve asabi rakun ‘Rocket’ın saldırıya uğramasını ve ekibin onu hayata döndürmek için verdiği çabayı izliyoruz. Film denek hayvanları sorununu da incelikli dokunuşlarla perdeye taşıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/07.05.2023)
Yedi yıl önce gerçekleşmiş bir linç olayı ve bu vakanın ruhunda ve vicdanında açtığı yarayı bir türlü kapatamayan müzisyen İshak’ın acısıyla ve olayın failleriyle hesaplaşma süreci... Özcan Alper’in ‘Karanlık Gece’si kimi göndermeler eşliğinde son derece çarpıcı bir toplumsal tasvire soyunuyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/29.04.2023)
Politikayı bir rant alanı olarak gören Cemil Yıldırım’ın, yaklaşan seçimler öncesi kaçamak yaparken karısına yakalanmasını anlatan ‘Hava Muhalefeti’, siyası hiciv kategorisinde bir yapım. Ali Sunal, Doğa Rutkay, Ege Kökenli, Burak Hakkı gibi isimlerin sürüklediği filmde yelpazenin sağ ve sol cephelerinde yer alan politik yapılara bolca gönderme var... UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/ 15.04.2023)
‘John Wick’ serisinin son adımı ‘Chapter 4’da suç konseyi niteliğindeki ‘Yüksek Şûra’nın gazabına uğramış kahramanımız hayatta kalmak için yine önüne çıkanı öldürüp duruyor. New York, Osaka, Berlin ve Paris’te geçen filmde Keanu Reeves, bir kez daha robotvari ölüm makinesi rolünde... UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/25.03.2023)
‘Mahkum 77’, diktatör Franco sonrası İspanya’sında, Barselona’daki bir hapishanede özellikle gardiyanların kurduğu şiddete dayalı düzene karşı mücadele eden tutukluların verdiği mücadeleyi anlatıyor. Gerçek olaylardan esinlenerek çekilen film, Alberto Rodríguez imzasını taşıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/18.03.2023)
Ekim 11… Sonbahar yedinci sanatın mevsimi! Vizyon hız kesmiyor… Bu arada bir film festivali biterken, diğeri başlıyor. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali sona erdi. Filmekimi start aldı. 23. kez Sonbaharda sinemayı taçlandıran filmekimi, 4-13 Ekim arasında İstanbul’da, 10-13 Ekim’de Diyarbakır’da, 17-20 Ekim’de Ankara’da ve nihayet 24-27 Ekim tarihleri arasında İzmir’de izleyicisiyle buluşacak. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali ise 5-12 Ekim tarihleri arasında düzenleniyor... Dördü yerli yapım olmak üzere toplam sekiz yeni film, 11 Ekim haftasına merhaba diyor! Şehir dışında bulunduğumdan ve kimi filmler adına düzenlenen basın gösterimlerine katılamadığımdan dolayı 11 Ekim haftasının filmlerine yapım notlarıyla değineceğim.
Çeyrek yüzyılı aşkın, başta pop olmak üzere müziğin tarihini tutan, radyo programları üreten, kitaplar, eleştiriler yazan, plaklar çalan Naim Dilmener bu uzun yürüyüşün Gazete Pazar ile Radikal adımlarında kaleme aldığı yazılarıyla, müzik serüvenimizden önemli ve değerli isimleri bizlerle paylaşıyor.
‘Dengeler’ bir sokak boksörü olan Ferit Kamacı’nın ayakta kalmak için çabalarken mafyanın hedefi olmasını ve bir intikam mücadelesine girmesini anlatıyor. Süleyman Mert Özdemir imzalı yapım dinamik bir anlatıma ve kurguya sahip. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/12.10.2024)
Gündemdekilere ve vitrindekilere aldırmadan upuzun sinema tarihinden cımbızla seçilen hoş filmler, insan kokan öyküler, gözden kaçanlar, ıskalananlar, pamuklara sarılması gereken mütevazı başyapıtlar ve diğerleri Hilal Çetinder’in kaleminden Film Makarası’nda…
Bu yıl da Adana Altın Koza Film Festivali’ni takip etme fırsatımız oldu. Ulusal Uzun Metraj yarışmasındaki tüm filmleri izleyebildim. Genel olarak belli bir seviyenin üzerinde bir seçkiydi. Geçtiğimiz bazı yıllarda olduğu gibi, çok zayıf dediğimiz film olmadı. Geri kalan seçkiden, üç de yabancı film izleyebildim. Bunlar da başarılı filmlerdi. Önce Ulusal Yarışma filmlerine, sonra da izlediğim yabancı filmlere bir göz atalım.
Esra İçöz ile İhsan Güvenç, müzik tarihimizde iz bırakmış eserleri bugün 20.30’da TRT Müzik’te yayınlanacak Senin Şarkın programında icra ediyor...
Yeni fotoğrafı görmek, müzikseverlerin beğenisinin ne kadar değiştiğini öğrenmek için yerli rockta ‘bütün zamanların en iyileri’ni sinemamuzik.com okurlarına ve müzik eleştirmenlerine sorduk. İlginç liste çıktı ortaya:
Her biri meslekte en az 20 yılı devirmiş müzik yazarlarımızın saptadığı yerli grupların ‘şeref tablosu’nda Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi ile ‘orta yaş’a dayanmış akranlar mor ve ötesi ile Duman gözüküyor. Hemen enselerinde Kurtalan Ekspres ile Dervişan yer alıyor. Bir alt basamakta ise, az zamanda çok iş yapmış Hardal ve Mazhar Fuat Özkan bulunuyor. Aslında gözler Mazharlar’ı daha üstte arıyor da, ‘ticaret’in dozunu kaçırmak bazen böyle sonuçlara neden oluyor.
Sinemamuzik.com, bir çoğu Altın Portakal’da jürilik de yapmış sinema yazarlarına sordu: ‘Antalya Altın Portakallı en iyi film hangisi’?... Birinciler listesinde ‘kortej’e çıkan ve bütün zamanların Altın Portakal birincilerini değerlendiren 31 sinema yazarının katıldığı araştırmada, Zeki Ökten’in 1980 tarihli Sürü filmi 213 puan toplayarak birinciliği kazandı. Sürü’yü 204 puanla Muhsin Bey (Yavuz Turgul) ve 192 puanla Uzak (Nuri Bilge Ceylan) izledi.
Sinemamuzik.com sinema yazarlarına sordu: ‘İlk uzun filmini 21. yüzyılda çeken en iyi 10 yerli yönetmen kim?... 30 sinema yazarının katıldığı araştırmada bol ödüllü Emin Alper 195 puan toplayarak birinciliği kazandı. Alper’i 145 puanla Pelin Esmer ve 136 puanla Özcan Alper izledi. Emin Alper'i 27 sinema yazarı listesine alırken, Pelin Esmer’e 25, Özcan Alper’e 20 listede yer verildi. Bazı popüler isimler ön sıralarda yer alamadı.
Sinema yazarı ve eleştirmen Olcay Bağır'ın 'Sinesözlük-Sinemaya Giriş' kitabı Kara Karya yayınları etiketiyle satışa çıktı. 344 sayfalık yapıt basın bülteninde şöyle özetleniyor:
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu içeride:
Ünlü grupların kuruluş öyküleri, müzik serüvenleri yakından takip edilse de isimlerinin nasıl doğduğu ve koyulduğu pek bilinmez. Meraklısı için ilginç bir liste hazırladık:
Popüler orkestralar ile grupların Türkiye serüvenini ‘Günlerin İçinden Canım’ / 100 Yıllık Türkiye Popüler Orkestralar ve Gruplar Tarihi (1923-2022) adlı internet sitesinde anlattım.