Her şey yolunda gidiyor ve hem kendi, hem de sesi güzel bu genç kız Sen Olsan Yeter/ Hoş Geldin Bahar 45’liğiyle profesyonel müziğe adım atıyor. Yıl 1975 ve TRT ilk kez Eurovision Şarkı Yarışması’na katılmaya hazırlanıyor. Heyecan büyük. Deneyimli besteci Selmi Andak, Eurovision Türkiye elemelerine Yeliz’in seslendirdiği Hayalimdeki Adam’ı gönderiyor. Finale kalıyorlar ve ortak birinciler Semiha Yankı ile Cici Kızlar’ın ardından ikinciliği alıyorlar…
13 Temmuz 1985; Londra Wembley Stadyumu’nda Afrika’da yardıma gereksinimi olan insanlar için dev konser var. 72 bin kişi biletli. 18.00’e birkaç dakika kala Dire Straits sahneye çıkıyor; yanlarında Sting de var. Dünya çapında 1.9 milyar insan izliyor onları. Daha önce U2 çalmış; sıradaki de Queen. Money For Nothing’i Sting’le birlikte söylüyorlar; sonra da Sultans of Swing’i. Tarihe geçecek performans…
50 yıldır Ajda Pekkan ülkede modern kadının vitrin ismi. Dış görünüşüyle olduğu kadar müziğiyle de Batının bizdeki izdüşümü. Yarım yüzyılı aşan kariyerinde Pekkan’ın sevilmeyen şarkısı az. Çünkü, albümleri o yılın dünya çapında en sevilenlerinin bir araya getirildiği ‘greatest hits’ havasında.Telif filan umursanmadığından yapılacak tek iş, yabancı hit parçaları herkesten önce fark ederek en kısa sürede Türkçe sözlerle plağa okumak.
Yıl 1967; Cenovalı gençler Franco Gatti, Angela Brambati, Angelo Sotgiu ile Marina Occhiena dörtlü vokal grubu formatında yola çıkıyor. Zamanın ünlü şarkıcılarından Franco Califano koyuyor isimlerini; ‘Ruhunuz zengin, ama cebiniz boş sizin’ diyerek adlarını Ricchi e Poveri (Zenginler ve Yoksullar) yapıyor… 1978’de Eurovision’da İtalya için sahneye çıkıp, Questo Amore şarkısıyla 15. oluyorlar. Uluslararası ün ve para kazanmak için Eurovision Şarkı Yarışması, Ricchie e Poveri’ye yardımcı olmuyor ne yazık ki. Daha farklı şeyler gerekiyor.
Yeni ismiyle MFÖ, ‘The Best of MFÖ’ ve ‘Geldiler’ albümleriyle bir nebze fabrika ayarlarına dönerken, ıskalanmış birkaç parça da nihayet keşfedilip itibar görmeye başlıyor; Yalnızlar Garı gibi. Mazhar Alanson, sözlerini yaklaşık on yıllık zaman diliminde tamamladığı şarkının düzenlemesi için Mazhar Olmak kitabında şu bilgileri aktarıyor: ‘Düzenlemesini Yamaha oyuncak bir klavye ile yaptım. İlk versiyonunda Fuat’ın orta solosunun modern olması için uğraşmıştım. Murphy (Peter) bunu beğenip Fuat’ı Londra’ya bir kayda çağırdı. Erkan Oğur’un da sonunda attığı oryantal solo harikadır…’
Sting ilk solo albümü Dream of the Blue Turtles’ı çıkartıyor ve yapıtın adını, rüyasındaki rengarenk bahçeden esinlenerek koyduğunu söylüyor. Rock, caz, soul arasında gidip gelen albümde, senfoni orkestrası eşliğinde kaydedilmiş Russians şarkısı hemen dikkat çekiyor. ABD ile Sovyetler Birliği’nin ‘soğuk savaş’ı körüklediği günlerde Sting’den böyle barışçıl bir şarkı gelmesi şaşırtıyor. 1985’te Mikhail Gorboçov, Sovyetler’de başa geçiyor ve ‘perestroyka’yı başlatarak dünyaya barış mesajları veriyor. Birkaç yıl sonra da Berlin Duvarı yıkılıyor.
Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra 1964’te Paris’e gidiyor Timur Selçuk ve Ecole Normal de Musique’de piyano, kompozisyon, orkestra şefliği okumaya başlıyor. Günleri tamamen müzikle şekillenirken yanında getirdiği kitaplardaki şiirleri bestelemeye çalışıyor. Kitaplar Faruk Nafiz Çamlıbel ile Ümit Yaşar Oğuzcan’ın. İkisi de babasının arkadaşı. Çamlıbel’in Sen Nerdesin?’i de bu şiirlerden…
Müzik eleştirmenlerinin çoğuna göre Seksenler’in 1 numaralı şarkısı. Nedeni çeşitli; ama en çarpıcı olanı, o güne dek örtülü ırkçılık yapmış MTV’nin ilk kez beyaz olmayan birinin videoklibini yayınlamak zorunda kalması. Billie Jean, Thriller albümünün ikinci teklisi (İlki Paul McCartney ile düet The Girl is Mine). 20 Ocak 1983’te 45’lik olarak yayınlanıyor ve 11 milyondan fazla satarak bütün zamanların rekorunu eline geçiriyor.
Üniversite gençliğinden ve ‘okumuş’ kesimden ilgi gören Bir Yaz Daha Bitiyor, gitarlı, mandolinli ‘Akdeniz soundu’ denen türün o dönemde satabileceği en iyi tiraja ulaşmıştı. Başarıdaki en büyük pay birçoğuna göre Sen Benim Şarkılarımsın parçasındaydı. Amca İlhan Şeşen ile yeğenler Gökhan ve Burhan Şeşen inandıkları müzikten ödün vermeden, sabırla ilerleyerek, Levent Kırca’nın izlenme rekorları kıran TV dizisi ‘Olacak O Kadar’ın müziklerini yazıp ilk bölümlerde oyuncu olarak da ekranda gözükme operasyonuna doğru büyük bir adım daha atmıştı…
Tek şarkıyla ünlü olanlardan Mauricio Alberto Kaisermann. Brezilya’da San Paolo’da dünyaya geliyor. Müziğe ilgisi var. Mahalledeki birkaç gruba katıldıktan sonra tek başına yola devam kararı alıyor ve besteler yazmaya başlıyor. Yapıtlarıyla dikkat çekiyor ve Brezilya pazarı için ilk albümünü 1975’te yapıyor. Parçalar vasat ama bir tanesi var ki yürekleri dağlıyor adeta. Adı Dime ve bir bolero.
Ümit Besen konunun taverna ayağının kralı. Adana lokallerinde onu dinleyen ‘taçsız kral’ Metin Oktay’ın tavsiyesiyle Tarabya piyasasına sıçrayan Ümit Besen, çok sevilen besteleriyle rakiplerinden birkaç adım öne çıkıyor. Ümit Besen’in şöhrete ulaşması 1980’de yayınladığı ilk albümü Şikayetim Var’daki Tahta Masa şarkısıyla oluyor.
Sıra sözlere gelince, tarihin en ünlü bombardıman uçağı B-29’u, diğer adıyla Enola Gay’i hatırlıyor; hani şu 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya atom bombasını bırakıp 2. Dünya Savaşı’nı sonlandıran uçak. Kütüphaneye kapanıp bilgi topluyor ve sözleri yazıyor. Etrafındakilere dinletiyor şarkıyı. Hepsi, 100 binden fazla insanı öldüren uçaktan pop şarkısı olur mu deyip karşı çıkıyor.
Grubun 1989 tarihli ikinci albümü Uçtu Uçtu büyük başarı kazanıyor. Albümde lokomotif işlevi gören Acil Demokrasi şarkısının adı kasetin kapağında Uçtu Uçtu’nun yanına yazılıyor. Kapakta Bedri Baykam’ın resmi var. Bulutsuzluk Özlemi, 9 Eylül 1989 tarihli ‘İnsan Hakları Yarın Değil Hemen Şimdi’ konserinde Acil Demokrasi’yi iki kez söyledikten sonra ortalık yıkılınca cesaretlenip ikinci kasetin hazırlıklarını hızlandırıyor ve aynı yılın Ekim ayında Uçtu Uçtu çıkıyor.
Beatles'ın en sevilen şarkılarından Hey Jude, önce grubun White Album uzunçaları için Paul McCartney tarafından yazılıyor ama sonra fikir değişiyor ve 26 Ağustos 1968’de 45’lik olarak çıkıyor. 45’liklerin üç dakikayı aşmadığı dönemde 7 dakika 11 saniyelik uzunluğuyla tarihe geçiyor.
Burada aynı yılın sonbaharında farklı kapakla basılıyor Ada; Attila Özdemiroğlu’nun yeni şirketi ART’ın ilk plağı olarak. Livaneli’nin önceki albümlerine pek benzemiyor Ada. Bağlama yok, türkü yok. Albümdeki çoğu gitarla yapılmış bestelerden Gözlerin bir adım öne çıkıyor ve şairlerin sevilen yapıtlarına yazılmış melodiler arasında Livaneli imzalı aşk şarkısı olarak çok seviliyor. Livaneli, Gözlerin’le ilgili bilgi verirken, daha önce Stockholm’de Yılanı Öldürseler filmi için yazdığı ezginin üzerine Paris’te sözleri oturttuğunu, beste üzerine söz eklemenin çok daha zor olduğunu, gitarla bu işi başardığını anlatıyor.
1991 başı; ‘Çocuklar; akşama kadar şarkıya isim bulamazsak, albümün çıkamama riski var’ diye avaz avaz bağırıyor R.E.M. grubunun basçısı Mike Miles stüdyoda. Skandal an meselesi. On yaşında, hayli şöhretli, saygı gören, kapasiteli bir grupta bunların konuşulması hiç profesyonel değil. Ancak, yeni albümün (7. stüdyo albümü olacak) lokomotifi olacak teklinin adı henüz bulunamamış durumda. Sonunda, yapımcı şirket Warner’dan mesaj geliyor ve ‘Losing My Religion’ olsun deniliyor…
Kurtalan Ekspres’in sadık elemanı Celal Güven’in ‘glockenspiel’inden yayılan masalımsı, masumiyeti çağrıştıran melodiyle Arkadaşım Eşşek albümün lokomotif şarkısı haline geliyor. Çok, çok seviliyor ama TRT yönetimi, parça sansürden geçse de gizli sansür uyguluyor. Gerekçe ilginç: ‘İnsan, arkadaşına eşek der mi?’. Rivayete göre Manço’dan eşeği kuzuyla değiştirmesi bile talep ediliyor…
Doksanlı yılların sembol şarkılarından Zombie, tazeliğini hiç yitirmeden yoluna devam ediyor. U2 ile Simple Mind’ın bazı parçalarında rastlandığı gibi Kuzey İrlanda’daki vahşete göndermeler yapan bu rock balladı, The Cranberries grubunun lideri Dolores O’Riordan’ın benzersiz sesi ve yorumuyla protest müzik tarihinde de ayrıksı yere sahip.
Yıl 1961; yazın dünyayı kasıp kavuran şarkı C’est Ecrit Dans Le Ciel, İstanbul kulüplerinde de birçok orkestra ve solist tarafından seslendirilmekte. Devir yabancı şarkıları ustalıkla taklit edebilme devri; Bob Azzam’a en yakın kim söylüyorsa en başarılısı O. İstanbul Radyosu yapımcılarından Fecri Ebcioğlu’nun aklına, Avrupa’dan dönerken uçakta bu şarkıya Türkçe söz yazmak geliyor. Kalemi çıkarıp, kimine göre sigara paketine, kimine göre de uçak biletine nakaratı karalıyor: Bak bir varmış bir yokmuş eski günlerde/ Tatlı bir kız yaşarmış Boğaziçi’nde…
Türkiye’de ise bu kadar sevilen az yabancı şarkı oluyor. Dönemin ünlü gençlik ve müzik dergisi HEY’in listesinde aynı hafta Nicoletta’nın Fransızca söylediği Mamy Blue birinci, Los Top Pops’un İngilizce Mamy Blue’su üçüncü, Joel Dayde’ninki dördüncü ve Şanar Yurdatapan’ın beş yaşındaki oğu Arda Kardeş’e söylettiği ‘Oy Anam Oy’ versiyonu ise beşinci sırada yer alıyor.
Müzik listelerinde 'Derin Mevzular'la Murat Boz birinci,Hande Yener 'Afrodizyak'la ikinci, Funda Arar 'Aklımdasın'la üçüncü oldu.
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Profesyonel müzik yaşamının 57. yılındaki Selami Şahi'e saygı albümü esprisinde hazırlanan projenin ilk bölümü yayınlandı. Selami Şahin Şarkıları 1 adı verilen ilk albümde, ustanın yapıtları yeniden düzenlemelerle Atiye, Birsen Tezer, Derya Bedavacı, Elif Sanchez, Gripin, Kenan Doğulu, Rubato, Sakiler, Sıla ve Teoman tarafından yorumlandı.
Banu Kırbağ, sosyal medya hesabı aracılığıyla yeni şarkı müjdesi verdi. Kırbağ şunları yazdı: 'Yıllar sonra.. bu gün ilk kez stüdyo var..2 şarkı geliyor... Umarım yeni yıl gelmeden dinleriz., 68 kuşağından nesillere... bir beste benden diğeri, Ahmet Kaya... Şimdilik bu kadar daha sonra diğer bilgileri veririm.'
Fikret Kızılok'un 1991 tarihli Düşler/Olmuyo Olmuyo albümü Gam etiketiyle 'Olmuyo Olmuyo! adıyla plak formatında basıldı.
Her dönem bir grubu olmadığından yakının Selda, İnce İnce Bir Kar Yağar’ı Dadaşlar grubuyla kaydediyor. Grubun gitaristi Fehiman Uğurdemir’in bulduğu girişteki riffle dikkat çeken şarkı döneminde büyük ses getirmese de yıllar sonra tüm dünyada taraftar buluyor. Şöyle ki, dünyanın dört bir yanında hip hop yıldızları (Dr. Dre-Issues, Mos Def-Supermagic) ‘riff’i sample olarak kullanıp sükse yapıyor. Şarkı Selda’ya uluslararası ün getiriyor, ama Fehiman Uğurdemir’in maalesef adı geçmiyor. Bizde de Teoman ‘Tek Başına Dans’ yapıtında aynı riffi kullanıyor.
Yerli müzikte İrem Derici 'Yaz Gülü'yle birinci, Hande Yener 'Benden Bir Tane Daha Yok'la ikinci, Teoman yeni EP'si Aşık Bir Adam'la üçüncü oldu.
Rock ve müzik tarihinde bugün neler yaşandı? İşte tarihin sayfalarından birkaç önemli not:
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için rap şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu fotoğrafı tıklayınca:
İsmail Özkan ve Mine Geçili'nin sunumuyla birbirinden güzel eserler bugün 21.30’da TRT Müzik'te yayınlanacak Alaturka Akşamlar programında.
Naz Koçaş, best of'unu Stig'in şarkılarından yaptı: