NE VARSA SİYAH-BEYAZ KLASİKLERDE VAR...

21 Haziran 2021 Pazartesi 22:39

Pandemi günlerinde siyah-beyaz klasiklere devam ediyoruz. Ne varsa, siyah-beyaz klasiklerde var deyip, döneminde çok beğenilse de belleklerde silinmeye yüz tutmuş örnekleri sıralıyoruz:

1 - Kara filmleriyle de meşhur Ida Lupino'nun romantik filmlerinden biri: 'The Bigamist, (1953)"

Filmin hem yönetmeni, hem oyuncusu Lupino evlatlık edinmek isteyen çiftin, daha doğrusu bir erkeğin yaşamı üzerinden, kadın-erkek ilişkisini, ahlaki değerleri ve tabuları eşeliyor.

Yönetmen: Ida Lupino

Oyuncular: Ida Lupina, Edmond O’Brian; Joan Fontaine

IMDb: 6,8

2 - Carol Reed imzalı İngiliz film noir “Odd Man Out (Ölümden Kuvvetli, 1947)”, talihsiz giden soygun sonrasında polis gücü ve halkın çıkarları arasında sıkışmış, kaçak ve yaralı IRA militanın hikayesini anlatıyor.

Yönetmen: Carol Reed

Oyuncular: James Mason, Robert Newton, Cyril Cusack, Kathleen Ryan

IMDb: 7,7

3 - Fritz Lang imzalı “Fury (1936)”, kitle psikolojisini, linç kültürünü, kolektif gücün elindeki kötücüllüğü, en önemlisi de gerçeklik kontrolünü yitirmiş bireylerin neler yapabileceğini en etkili anlatan filmlerden biri şüphesiz...

Yönetmen: Fritz Lang

Oyuncular: Spencer Tracy, Sylvia Sydney

IMDB: 7,9

4 – “Adam's Rib (Adem’in Kaburgası, 1949)”... Bu güzelim komedinin başrolünde sinemanın en tatlı çiflerinden Spencer Tracy ile Katharine Hepburn yer alıyor. Biri savcı diğeri avukat çiftimiz, cinayete teşebbüs davasının tarafları.

Cinsiyet rolleri, erkekle kadının eşit yargılanmasını gündeme taşıyan dava, zeki ve ateşli tartışmalar... Sonrasında sayısız filmde karşımıza çıkan cinsiyetlerin çatışmasını Tracy ile Hepburn ikilisinden seyretmek kesinlikle ayrı keyif...

Yönetmen: George Cukor

Oyuncular: Spencer Tracy, Katharine Hepburn

IMDb: 7,5

5 – “Patterns (1956)”, para ve gücün geçerli olduğu kurumsal Amerikan dünyasını, mobbingi, şirket kademelerindeki acımasız siyaseti anlatıyor. Filmin senaristi Twilight Zone’un yaratıcısı Rod Serling. Sadece bu detay bile yeterli filme ilgi duymak için…

Yönetmen: Fielder Cook

Oyuncular: Van Heflin, Everett Sloane ve Ed Begley

IMDb: 7,7

6 - Hemingway”ın aynı isimli kısa öyküsünden uyarlanan “The Killers (1946)”, bir cinayetin esrar perdesini, dolambaçlı yoldan ve farklı anlatıcıların geri dönüş sahneleriyle aralıyor. Bu kara film klasiği Burt Lancaster'ın ilk filmi aynı zamanda... Bir de gencecik Ava Gardner var tabii...

Yönetmen: Robert Siodmak

Oyuncular: Burt Lancaster, Ava Gardner

IMDb: 7,8

7- Kara film klasiklerinden William Lindsay Gresham tarafından yazılan aynı adlı romandan uyarlanan “Nightmare Alley (1947)”, manipülatif bir dolandırıcının açgözlülük ve hırsla örülü acı hikayesini, hızlı yükselişin perde arkasını anlatır. Başrolde Romina Power'ın babası Tyron Power...

Guillermo del Toro ise yıldızlar geçici kadroyla (Bradley Cooper, Cate Blanchett, Rooney Mara, Toni Collette, Willem Dafoe…) yeniden çekti filmi. 2021 sonunda gösterime girmesi bekleniyor. Orijinal filmden ziyade, daha acımasız finale sahip romandan uyarlandığı bilgisi de verildi basına. İlk versiyonu seyretmenin tam zamanı…

Yönetmen: Edmund Goulding

Oyuncular: Tyrone Power, Joan Blondell, Coleen Gray, Helen Walker

IMDb: 7,8

8 - John Frankenheimer’ın görece daha az bilinen 1966 yapımı filmi “Seconds”, biraz bilim kurgu, biraz psikolojik gerilim, çokça drama olarak etiketlenebilir.

Orta yaş bunalımı, aidiyetsizlik ve yabancılaşmaya dair depresyon hikayesi anlatıyor film. Hayatından memnun olmayan bir adamın ‘dönüşüm’ öyküsünde Rock Hudson başrolde. Sıra dışı kamera açılarıyla görüntü yönetimi (ki Oscar adaylığı var) şahane...

Yönetmen: John Frankenheimer

Oyuncular: Rock Hudson

IMDb: 7,7

9 - The Life of Emile Zola, 1937

Emile Zola'nın virane çatı katından, ünlü ve ‘göbekli’ dönemine uzanan hayat hikayesini anlatan filmin büyük bölümü ve aynı zamanda kırılma noktası meşhur ‘Dreyfus Davası’... En iyi film, En İyi Uyarlama Senaryo, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu ödüllerini kazanmış olmasına rağmen, çok da bilinmeyen, rağbet görmeyen filmlerden. Biyografik film sevenler için iyi bir alternatif olabilir.

Yönetmen: William Dieterle

Oyuncular: Paul Muni

IMDb: 7,1

10 - Hemen hemen aynı tonda iki harika kara film: Jean-Pierre Melville'nin "Kumarbaz Bob"u (Bob Le Flambeur, 1956) ile Stanley Kubrick'in "Son Darbe"si (The Killing, 1956)'

Ne çok suç / soygun filmi şükran duymuştur bu ikiliye, kim bilir…

The Killing bir an bile düşmeyen temposu ve harika kurgusuyla, çoğu kişinin aksine belki de, en sevdiğim Kubrick filmlerinden biri.

Görkemli günleri geride kalmış, son kez vurgun yapmak isteyen eski kasa hırsızını merkezine alan Bob Le Flaumbeur ise karakter dramasıyla tam bir gönül hırsızı…

11 – Charlie Chaplin’in en beğendiği filmler arasında yer alan roman uyarlaması psikolojik dram “La Chienne” (1931, Jean Renoir), hüzünlü bir aşk üçgenini işler. Konusu nedeniyle, ABD’de uzun süre gösterim şansı bulamayan filmlerden biri. Başrol oyuncularından Janie Marèse'nin, filmi göremeden trafik kazasında ölümü de ayrı bir trajedi.

Kara filmleriyle ünlü yönetmen Fritz Lang, ‘Scarlet Street (Kırmızı Fener, 1945)’ adıyla yeniden çeviriyor filmi. Veznedar, ama aslında ressamlığa tutkun orta yaşlı bir adamın, çetrefilli aşk üçgenine bulaşmasıyla gelişiyor olaylar. Orijinal versiyonu tadı ayrı elbette, ancak psikolojik gerilimi ön plana koyan Lang versiyonu da çok iyi, ki başka roman-oyundan da eklemeler yapılmış senaryoya. Scarlet Street’in, Lang’in önceki filmi ‘Woman in the Window’la ‘yaramazlık yapan erkek ve sonrası’ vurgusu benzerliği bir yana, oyuncu kadrosu da aynı. Her iki filmi de seyretmenizi öneririm.

Yönetmen: Fritz Lang

Oyuncular: Edward G. Robinson, Joan Bennett, Dan Duryea, Margaret Lindsay

IMDb: 7,8

12 – 1960’lar İngiliz sinemasının iyi örneklerinden “Seaance on a Wet Afternoon (1964)”, medyumluk yapan bir kadın ve etkisi altında kalan kocasının suça bulaşma hikayesini anlatıyor. Atmosferi, durağanlığını aksiyon ve gerilimle tam kıvamında dengeleyen temposu, Kim Stanley ile Richard Attenborough ikilisinin müthiş performanslarıyla etkili, heyecan verici bir psikolojik gerilim, drama.

Yönetmen: Bryan Forbes

Oyuncular: Kim Stanley, Richard Attenborough

IMDb: 7,6

13 - Marcel Carné tarafından yönetilen “Le Quai Des Brumes (1938)”, hem fazlasıyla romantik, hem iyi de bir suç filmi. Jean Gabin'in kaçak askeri canlandırdığı hikaye, ressamından sarhoşuna, 'mucizevı' kulübenin sahibinden can dost köpeğe, her bir karakterin varlığıyla (hüznüyle) alıp götürüyor seyircisini...

Yönetmen: Marcel Carné

Oyuncular: Jean Gabin, Michele Morgan, Michel Simon

IMDb: 7,8

14 - Ernst Lubitsch’ın ilk sesli filmlerinden şahane romantik komedisi “Trouble in Paradise, (1932)”, aynı yolun yolcusu iki mücevher hırsızın, tencere kapak uygunluğuyla birbirlerini keşfetmelerini ve sonrasında büyük vurgunla hem aşkta hem işte finale ulaşma çabalarını anlatıyor.

Yönetmen: Ernst Lubitsch

Oyuncular: Herbert Marshal, Miriam Hopkins, Kay Francis

IMDB: 8

15 – “Mystery Street (1950)”, John Sturges’in The Magnificent Seven ya da The Great Escape gibi efsane klasiklerinden değil elbette. Ama hani o katili bildiğimiz, dedektifin bize yetişmesini beklediğimiz csi tarzı dedektiflik hikayelerini sevenler için keyifli bir suç filmi...

Yönetmen: John Sturges

Oyuncular: Ricardo Montalban, Sally Forrest, Bruce Bennett, Elsa Lanchester, Marshall Thompson

IMDb: 7,2

HİLAL ÇETİNDER