HAVADA 'GREMLİN' SESİ VAR!

01 Ağustos 2022 Pazartesi 08:52

Başta Hitler ve Naziler olmak üzere yeterince ‘canavar’ barındıran İkinci Dünya Savaşı döneminde sahaya bir de ‘kurgusal’ canavarları sürmek mantıklı mı? Değil elbet ama sinema bu; gönlü istediği konuya konuyor! 2018 yapımı ‘Overlord Operasyonu’nda, savaş ortamında (Dr. Mengele’nin genetik deneylerini hatırlatan) birtakım gizli kapaklı tıbbi müdahaleler sonucu işin ucu zombielere uzanıyor ve bir anlamda sinemasal türler birbirinin içine geçiyordu.

Bu haftanın öncelikli yapımı ‘Buluttaki Gölge’de (Shadow in the Cloud) de aynı çaba var. Savaş ortamındaki öykü ‘Yaratık’lı filmler kulvarına uzanıyor.

Yıl 1943... Müttefik Hava Kuvvetleri’ne bağlı B-17 tipi bombardıman uçağı The Fool’s Errand, Yeni Zelanda-Auckland’daki hava üssünden kalkmak üzeredir. Yedi erkek mürettebatın bulunduğu uçağa Yüzbaşı Maude Garrett da dahil olur. Son derece eril dile sahip olan askerler, aralarına katılan bu kadın görevliye ‘seksist’ espriler, göndermeler yapar, sözlü tacizde bulunur. Kaptan uçağa son anda bindiği için onun, normalde nişancıların oturduğu ve alt gövdede yer alan balon biçimindeki şeffaf kulede yolculuk etmesine karar verir. Garrett bu klostrofobik mekânda dışarıdan gelen tehlikelere karşı mürettebatı uyarmaya çalışır. Ekip başta ‘erkekliklerine’ toz kondurmaz ama sonrasında nasıl bir belaya çattıklarını anlar.

Geçen haftanın filmi ‘Çıkış Yok’u kaleme alırken gizli bir üste, yani kapalı bir alanda kanlı eylemlere soyunan terörist figürü üzerinden Ridley Scott’ın ‘Yaratık’ına göndermelerde bulunulduğuna işaret etmiştim. Yeni Zelandalı yönetmen Roseanne Liang’ın imzasını taşıyan ‘Buluttaki Gölge’ ise metaforlara ya da göndermelere yeltenmeden direkt olarak ‘Yaratık’ın çatısını gökyüzünde yeniden inşa ediyor. Scott’ın klasiğinde hatırlanacağı gibi olaylar Nostromo adlı ticari uzay gemisinde vuku buluyordu, buradaki mekân da bir B-17 bombardıman uçağı.

Yaratığın orada işi ne?

Orijinal senaryosunu sekiz kadının, kendisi hakkındaki taciz suçlamalarıyla projeden uzaklaştırılan Max Landis’ın (John Landis’ın oğlu) kaleme aldığı, sonrasında yönetmen Liang’ın devreye girerek metni yeniden harmanladığı yapım, temel olarak ‘feminist’ bir yapıya sahip. Dönemine göre fazlasıyla eril olan bir ortama (ki günümüzde kimi kurum, kuruluş ve bireylerin aynı ‘miras’a sahip çıktıkları aşikâr) elindeki ‘gizli’ çantayla dahil olan Yüzbaşı Garrett, önce mürettebatın oluşturduğu ‘erkek egemen ideoloji’ye, sonra peşlerindeki Japon filosunun jetlerine, nihayetinde de uçağa musallat olan ‘yaratığa’ karşı mücadele veriyor...

Filmin başında öyküdeki kimi gelişmelere ilişkin ipuçları gönderen bir çizgi film bölümü var, sonrasında ‘Buluttaki Gölge’ türler arasında gidip geliyor; ‘savaş filmleri’ kategorisine giriyor, oradan da ‘yaratık filmleri’ sınırlarına uzanıp gökyüzünde aksiyona soyunuyor. Yönetmen Liang’ın maharetli elleri ve aksiyona hâkim sahneleriyle öyküdeki adrenalin yükseltici bölümler fena değil. Kadın kahramanın Teğmen Ripley’vari çabasını Chloë Grace Moretz’in performansı ete kemiğe büründürmüş. Yüzbaşı Garrett, filmin neredeyse 40 dakikayı bulan süresini baloncuk şeklindeki kapalı mahalde geçiriyor ve bu bölümde, kamera neredeyse sürekli olarak onun yüzüne, mimiklerine odaklanıyor.

Peki, gökyüzünde yaratığın (mürettebatın deyişiyle ‘Gremlin’) ne işi var? Okuduklarıma göre pilotların dillendirdiği bu tür tevatürler varmış, öykü biraz da böylesi bir söylenceye dayanıyor (geçmiş çağlarda gemicilerin denizde gördükleri ‘canavar’, devasa yaratıklar gibi). Moretz’in dışında mürettebatı canlandıran oyuncuların çok az sürelerde karşımıza geldiği yapımda suratı fareyi hatırlatan, kanatlarıyla da yarasaya benzeyen yaratık daha fazla boy gösteriyor. Yüzbaşı Garrett’ın ekipten Çavuş Quiad’a teslim ettiği gizli çanta da öyküde hafiften ‘Barton Fink’teki ‘gizemli kutu’ havası estiriyor

Sonuç olarak ‘Buluttaki Gölge’ yer yer heyecanlı, ‘politik doğruculuk’ bakımından da uygun cephede duran bir aksiyon. Büyük beklentilere girmeden izleyebilirsiniz.

UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/30.07.2022)

Konuk Yazar

HAVADA 'GREMLİN' SESİ VAR!

Diğer Yazılar