GEÇMİŞİN AYAK İZLERİNDE...

01 Ocak 2024 Pazartesi 13:08

Savannah-Georgia’da, su kenarında enfes bir ev... Verilecek ziyafete ilişkin hazırlıklar sürmekte, sosisler mangalın üzerinde kızarmaktadır. Derken en önemli konuk gelir; genç ve ünlü bir kadın oyuncu olan Elizabeth Berry. Rol alacağı yeni ‘bağımsız’ projede ev sahibesi konumundaki Gracie Atherton-Yoo’yu canlandıracaktır ve sebebi ziyareti, bu kişiye ve yakın çevresine dair daha derin gözlemler yapmaktır.

‘Velvet Goldmine’la (1998) tanıdığımız, sonraları da ‘Cennetten Çok Uzakta’ (Far from Heaven, 2002) ve ‘Carol’ (2015) gibi yapıtlarıyla daha bir sevdiğimiz Todd Haynes, yukarıda genel çizgilerini aktardığım son adımı ‘Bir Skandalın Peşinde’de (May December) hassas çizgilerde gezinen bir öykü anlatıyor. Filmde 23 yıl önce, evcil hayvan dükkânında çalışırken
13 yaşındaki bir çocukla cinsel ilişkiye giren, hapse atılan ve burada çocuğunu doğuran Gracie’yle, onu sinemada doğru ve gerçekçi bir bakış açısıyla canlandırmak gerekçesiyle hayatına dahil olan Elizabeth’in gelgitleri arasında dolaşıyor. Filmde gerilim dozajının gittikçe yükseldiğine tanık oluyoruz. Tabii aynı esnada da artık 36 yaşına gelen, geçmişteki olayın bir diğer ayağı Joe Yoo, bu ilişkiden doğmuş üç çocuğu, Gracie’nin eski kocası, ondan olan ilk oğlu müzisyen Georgie gibi deşildikçe çapı genişleyen bir ağla karşılaşıyoruz.

Alex Mechanik’in öyküsünü Samy Burch’ün senaryolaştırması vasıtasıyla çekilen ‘Bir Skandalın Peşinde’ye ilham kaynağı olan kişi 1997’de öğrencisiyle ilişkiye giren, sonrasında doğum yapan ve bu olay nedeniyle uzun süre Amerikan magazin basınının manşetlerine çıkan öğretmen Mary Kay Letourneau’ymuş. Film bu gerçek vaka üzerinden yeni bir yapı inşa ederken ana karakterlerin geçmişte yaşadıklarına bugünden bakıyor ama asıl derdinin onların şimdiki zamandaki ruhsal durumları, hayata tutunma noktaları ve bilinçaltlarındaki tortular olduğu aşikâr...

Amerikan sinemasında usta işi melodramların yönetmeni olarak bilinen Douglas Sirk’e selam yollayan filmleriyle zihinlere yerleşen Todd Haynes ‘Bir Skandalın Peşinde’de melodrama olduğu kadar yer yer bir tür kara mizaha da göz kırpıyor. Dışarıdan gelip evin düzenini dağıtan Elizabeth üzerinden Pasolini’nin ‘Teorema’sını (1968) çağrıştıran bu yapımın iki ana karakterine hayat veren Julianne Moore ve Natalie Portman’ın önümüzdeki Oscar’larda En İyi Kadın Oyuncu dalında aday olmaları muhtemel. Kimi yabancı sinema yazarları ikilinin arasındaki özel gerilimden dolayı Haynes’in yapıtında İsveçli yönetmen Ingmar Bergman’ın ‘Persona’sından (1966) izler ve tatlar bulduklarını da belirtmişler.

İçeride ve dışarıda birçok eleştirmenin ‘Yılın en iyileri’ listelerinde olan ‘Bir Skandalın Peşinde’den ben kendi adıma Haynes’in diğer yapıtları kadar etkilenmedim. Ama öte yandan köklerini geçmişten alan kimi karakterlerin şimdiki zaman travmalarında biçimlenen öykü, filme kulak kabartmamızı sağlıyor. Kaçırmayın derim...

UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/29.12.2023)

Konuk Yazar

GEÇMİŞİN AYAK İZLERİNDE...

Diğer Yazılar