Bağlamalı soundu bir kenara koyan Cem Karaca ile Dervişan 1977 ilkbaharında, sekiz ayda hazırladığı Yoksulluk Kader Olamaz albümünü sunmuştu müzikseverlere. Yerli rock tarihinin kilometre taşlarından sayılan bu çalışmada Cem Karaca ‘Toplum İçin Sanat’ çizgisinde en önemli şarkılarını üretmişti. Şarkıcının ilk stüdyo albümü olma özelliğini de taşıyan plak, sert sounduna rağmen geniş kitlelerce kabul görerek listelerin üst sıralarında dolaşmıştı…
1974, ‘Elektronik Türküler’ adlı uzunçaların yılıydı. Koray’ın arabesk arayışlarına bir süreliğine ara verip halk müziğine yöneldiği Elektronik Türküler projesi, daha önce piyasaya sürülmüş bir 45’likler toplaması değildi. Düzenlemelerin Erkin Koray tarafından yazıldığı yapıttaki sekiz parça arasında, yedi dakika 40 dakika süren progressive-folk arayışı Cemalım, sekiz dakika elli saniyelik Türkü ile Karlı Dağlar, Anadolu Pop adına önemli çalışmalardı.
Sıra dördüncü albüme gelmişti; genç besteci Müjdat Akgün’ün yapıtlarıyla ve düzenlemeleriyle şekillenen albüm, birçok yanıyla ilginç bir deneydi o günün şartlarında. Albüme adını da veren Güven Parkı adlı 10 dakika uzunluğundaki parçada Alpay, Fabrika Kızı’yla şöyle bir yokladığı toplumcu söylemi yeniden hatırlamış ve para kazanmak için Ankara Güven Parkı’na gelen Fatma Kız’ın buruk öyküsünü tane tane anlatmıştı.
İnandığın Masallar’ın başına sihirli değnek 2007’de değmişti. Albümün parçalarının kullanıldığı Kavak Yelleri adlı TV dizisinin popülerliğiyle Pinhani bir anda genç kitleleri yakalamış ve İnandığın Masallar iyi satmaya başlamış, medyada haberler, yorumlar artmış; Bülent Ortaçgil’in yolundan gittikleri, sağlam sözler ürettikleri yazılıp çizilmişti.
Gülümse, Sezen Aksu'nun onuncu stüdyo albümüydü ve kayıtları altı ay süren çalışma 16 Temmuz 1991'de yayınlanmış, üç milyona yakın alıcı bularak Sezen Aksu’nun en fazla satılan albümü olmuştu. Kemal Burkay’ın şiirine bestelenmiş Gülümse ilk günlerde fazla ilgi görmemiş, iki hafta sonra Hadi Bakalım şarkısının keşfedilmesiyle büyük patlama yapmıştı.
Yapıtın vitrin şarkısı F. D., hoş videoklibiyle Orijinal-Altyazılı’yı listelerin üst sıralarına taşırken, gayet sıkı besteler Nadas, Alev Alev, Buralardan Gitme’yi de ‘fark ettiriyordu’ müziksevere. Ozan albümüne nasıl girdiği tartışılan Ezginin Günlüğü coverı Düşler Sokağı’nın F.D. yorumu da işin kremasıydı.
Bir nevi ‘Anadolu rock opera’ olarak tanımlanan Safinaz, Karaca çizgisinin ne derece yoğun politikleştiğinin tipik örneğiydi. 18 dakika uzunluğundaki Safinaz, 13 buçuk dakikalık Şeyh Bedrettin Destanı, uzunluğu beş dakikaya yaklaşan Karam’dan oluşan repertuvarına ve piyasanın ticari beklentilerine uygun olmayan içeriğine karşın bu albüm özellikle sol kesim tarafından büyük ilgi görmüştü.
Gerçekten de ‘acayip’ bir albümdü bu. Boş parça yoktu ve bunlardan yedi tanesine videoklip çekilmişti. Beş yıl sonra Tarkan’ı Avrupa listelerinin üst sıralarına taşıyacak Sezen Aksu şarkısı Hepsi Senin mi’yle açılan albüm, Yıldız Tilbe sözleriyle Kış Güneşi, Gitme, Dön Bebeğim, Unutmamalı, Gül Döktüm Yollarına’yla haftalarca gündemde kalmayı başarıyor, Tarkan star gibi davranma evresine geçiyordu.
1980’den itibaren de bireysel olarak albümler üretmeye başlamıştı. Tamamen arabeske teslim olmuş piyasada ‘vaha’ işlevi gören çalışmalardı bunlar. Gitarı iyi bilen, kapasitesini tanıyan, bu çalgıya üslubunu da eklemeyi beceren Canku, 1990’da ise üçüncü solo albümü Sonsuza Dek- Ayrılık’ı yayınlamıştı.
Mart 1971’de Moğollar’a çok önemli bir haber ulaşmıştı. Danses Et Rythmes de La Turquie ‘Dhier A’Aujourd’hui (Dünden Bugüne Türkiye’nin Dans ve Ritmleri), daha önce Jimi Hendrix (Electric Ladyland albümü) ile Pink Floyd grubuna (Umma Gumma albümü) verilmiş Academie Charles Cros Grand Prix du Disque ödülüne layık görülmüştü. Aynı uzunçalar 1973 yılında Türkiye’de, Anadolu Pop adıyla, farklı bir kapak düzenlemesiyle basılmıştı.
Rapstar, Ceza'nın 15 Ocak 2004'te piyasaya çıkardığı ikinci solo albümüydü. Daha sonra Ceza'yla arası açılan Sagopa Kajmer’in yanı sıra Türkiye'den Mehmet Can ve Bahadır ile yurt dışından (Almanya, İsveç) prodüktörler üretmişti. O günlerin popüler TV yarışma programı Popstar’dan çıkıp kendilerini yıldız görenlere gönderme yapmıştı albümün kapağında.
Dünyanın her yerinde olduğu gibi bizde de yorumculuğuyla öne çıkmış isimler için iyi beste bulabilmek büyük sorundu. İmdada, Duru’nun ilk albümünü yayınlayan şirket 1 Numara’nın sahibi Ali Kocatepe yetişmiş ve ikinci uzunçalar için Kocatepe besteci yanıyla, bir şekilde Teoman-Taşkan-Duru üçlüsüne katılmıştı. Albüme, Kocatepe’nin Sabahattin Ali sözlerine yazdığı Melankoli parçasının ismi verilmişti.
1970’lerin ortasında, söz yazarı Çiğdem Talu’yla tanışmıştı. Talu’yla birlikte yaptıkları Tanrım Bu Hasret Bitse / Şoför Mehmet 45’liği büyük ilgi toplayınca ortaklık devam etmişti. Aralarına besteci olarak Melih Kibar da katılmıştı ve yerli pop tarihinin en başarılı, en üretken, en isabetli işler üreten takımı vardı bundan böyle pazarda. Üçlüden benzersiz şarkılar gelmeye başlamıştı ve hepsi listelerin üst sıralarına yükselmişti. Aranjmancılara kesin ve tartışmasız galibiyetti bu.
Yeni Bir Gün gibi müthiş bir albümün ardından Barış Manço-Kurtalan Ekspres’in neler yapacağı merak ediliyordu. Müzikseverlerin beklentilerini boşa çıkarmadan, çıtayı düşürmeden iki yıl sonra tarihe birçok hit parça armağan edecek yeni albümlerini yayınladılar: Sözüm Meclisten Dışarı.
Piyanist rockçulardan Fethi Taner, grubu Toplama Adamlar’la 1990’da ‘Fame Star 90’ yarışmasına katılarak adını duyurmuştu. Grup, 1993’te ‘İş Dönüşü İstanbul Kentinde’ albümünü yayınladı. Güneş Devrim Demirci (gitar), Yavuz Çetin (gitar), Gültekin Kaçar (gitar), Hakan Özer (gitar), Turgay Çelik (bas gitar), Melih Güzel (gitar), Aydın Şeref’ten (davul) oluşan Toplama Adamlar’da sürekli kadro değiştiğinden kalıcı bir kariyer oluşturulamadı ve ilk dönemde üretilen nitelikli blues çizginin devam gelmedi.
Sıvas’ta yakılan 37 aydının anısına, Alaaddin Us’un yazdığı ve bestelediği Türküler Yanmaz’ı ad olarak vermişti albüme Edip Akbayram. Bu ülkede insanları yakabilirler, ama türküleri yakamazlardı…
Üçüncü albüm Onyedi ise, müzik ve sözlerde Teoman’ın en iyi performansını ortaya koyduğu, söz yazarı hakka şair olarak da önemsenmeye başladığı, o güne kadar en fazla sattığı yapıt oldu. Herkesin bir şarkıyı benimsediği albümden beş parça, beş yıl sonra yayınlanacak Best of Teoman albümüne girdi.
Hindistan yolculuğundan geriye kalanla, Ortadoğu’dan bulduklarını birleştirerek yaptığı 45’likler 1976’da kendi iradesi dışında, bağlı olduğu plak şirketi tarafından uzunçalar olarak ‘Erkin Koray 2’ adıyla yayınlandı. Albümde ‘boş yoktu’ ve müziği sınırlara ayırmayı sevmediğini söyleyen rock yıldızı Erkin Koray, yüzünü Doğu’ya çevirip Şaşkın, Fesuphanallah, Estarabim, Arap Saçı, Gönül Salıncağı, Tımbıllı gibi kısa sürede hitleşen şarkılarla piyasayı alt üst etmişti.
Daha o tarihte, bir çeşit Levent Yüksel’in ‘best of albümü’ esprisi kazanmıştı. Doksanlar gençliği için önemli bir isim olan Levent Yüksel, arabeskin tirajlarının popa akmasını sağlayanlar arasına girmişti. Televizyonların da büyük desteğiyle büyük satışa ulaşan bu albüm sonrası Levent Yüksel’den hep böyle bir çalışma beklendi.
Kapağında, pembe zemin üzerine Nilüfer’in şirin bir fotoğrafının bulunduğu Selam Söyle, çoğu daha önce Batı’da hit olmuş, dokuz aranjman ile bir de Nino Varon bestesinden (Boşver) oluşuyordu. Düzenlemelerin altında Attila Özdemiroğlu ile Onno Tunç’un imzasının bulunduğu bu şarkılar Nilüfer’e ‘altın plak’ ödülü getirdi
Nisan sürüyor… 43. İstanbul Film Festivali başladı… Festival tarafından sinemaya gönül ve emek veren isimlere takdim edilen Sinema Onur Ödülleri, 16 Nisan gecesi Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda düzenlenen açılış töreniyle sahiplerine sunuldu... On iki gün sürecek festivalde ‘haydi salonlara!’ diye bir uyarı yapmaya gerek bile yok sanırım. Festival önerilerimi yeniden anımsatayım o halde… Beşi yerli yapım olmak üzere toplam on iki yeni filmlik kalabalık bir hafta var karşımızda! Basın gösteriminde izlediğim Alex Garland’ın dördüncü uzun metraj kurmacası ‘Civil War / İç Savaş’, haftanın notlarımız arasında yer alan tek yenisi.
Çeyrek yüzyılı aşkın, başta pop olmak üzere müziğin tarihini tutan, radyo programları üreten, kitaplar, eleştiriler yazan, plaklar çalan Naim Dilmener bu uzun yürüyüşün Gazete Pazar ile Radikal adımlarında kaleme aldığı yazılarıyla, müzik serüvenimizden önemli ve değerli isimleri bizlerle paylaşıyor.
Ülkeyi harap eden bir iç savaştan sonra hâkimiyeti ele geçiren güçler Başkan’ı öldürmek ve son noktayı koymak ister. Bu ana tanıklık etme çabasındaki farklı kuşaktan dört gazeteci de New York’tan Washington’a yola çıkar. Garland’ın distopik filmi ‘İç Savaş’ Trump dönemiyle su yüzüne çıkan politik meselelere ama asıl olarak zor zamanlarda gazetecilik ve meslek etiğine odaklanıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/20.04.2024)
Gündemdekilere ve vitrindekilere aldırmadan upuzun sinema tarihinden cımbızla seçilen hoş filmler, insan kokan öyküler, gözden kaçanlar, ıskalananlar, pamuklara sarılması gereken mütevazı başyapıtlar ve diğerleri Hilal Çetinder’in kaleminden Film Makarası’nda…
Berlin Film Festivali izlenimlerinden sonra, yazılarımıza biraz ara vermek durumunda kalmıştık. Bu arada vizyona giren bir grup filmle yorumlarımıza devam edelim. Senenin şu ana kadar en çok ses getiren filmi olarak Dune’un ikinci bölümünü atlamayalım, onunla başlayalım. Vizyonda çok ses getirmese de Reha Erdem’in yeni filmine ve Demir Pençe’ye de bir göz atalım. Sonra da Köylüler’e, Hayalet Avcıları serisinin yeni filmine bakarak devam edelim. Menümüzde, birkaç yıldır vizyon sırasını bekleyen Eflatun ve enteresan bir yabancı korku filmi de var.
TRT İstanbul Radyosu ses sanatçısı Ayşen Birgör, gökteki yıldızlar misali ışıl ışıl şarkıları bugün 19.00'da TRT Müzik'te ekranlara gelecek Yıldızlar Altında programında seslendiriyor.
Yeni fotoğrafı görmek, müzikseverlerin beğenisinin ne kadar değiştiğini öğrenmek için yerli rockta ‘bütün zamanların en iyileri’ni sinemamuzik.com okurlarına ve müzik eleştirmenlerine sorduk. İlginç liste çıktı ortaya:
Her biri meslekte en az 20 yılı devirmiş müzik yazarlarımızın saptadığı yerli grupların ‘şeref tablosu’nda Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi ile ‘orta yaş’a dayanmış akranlar mor ve ötesi ile Duman gözüküyor. Hemen enselerinde Kurtalan Ekspres ile Dervişan yer alıyor. Bir alt basamakta ise, az zamanda çok iş yapmış Hardal ve Mazhar Fuat Özkan bulunuyor. Aslında gözler Mazharlar’ı daha üstte arıyor da, ‘ticaret’in dozunu kaçırmak bazen böyle sonuçlara neden oluyor.
Sinemamuzik.com, bir çoğu Altın Portakal’da jürilik de yapmış sinema yazarlarına sordu: ‘Antalya Altın Portakallı en iyi film hangisi’?... Birinciler listesinde ‘kortej’e çıkan ve bütün zamanların Altın Portakal birincilerini değerlendiren 31 sinema yazarının katıldığı araştırmada, Zeki Ökten’in 1980 tarihli Sürü filmi 213 puan toplayarak birinciliği kazandı. Sürü’yü 204 puanla Muhsin Bey (Yavuz Turgul) ve 192 puanla Uzak (Nuri Bilge Ceylan) izledi.
Sinemamuzik.com sinema yazarlarına sordu: ‘İlk uzun filmini 21. yüzyılda çeken en iyi 10 yerli yönetmen kim?... 30 sinema yazarının katıldığı araştırmada bol ödüllü Emin Alper 195 puan toplayarak birinciliği kazandı. Alper’i 145 puanla Pelin Esmer ve 136 puanla Özcan Alper izledi. Emin Alper'i 27 sinema yazarı listesine alırken, Pelin Esmer’e 25, Özcan Alper’e 20 listede yer verildi. Bazı popüler isimler ön sıralarda yer alamadı.
Burhan Şeşen’in kaleme aldığı “Nesinİ Söyleyim” kitabı yayınlandı. "Biz Kitap" etiketi taşıyan yapıtı Şeşen, kitabını, oğlu Serhan ile kızı Dilhan'a armağan etti. Okuma serüveninin başladığı mahalle kütüphanesinden bu günlere süreci okuyucularıyla paylaşan Şeşen'in kitabı 183 sayfa.
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu içeride:
Ünlü grupların kuruluş öyküleri, müzik serüvenleri yakından takip edilse de isimlerinin nasıl doğduğu ve koyulduğu pek bilinmez. Meraklısı için ilginç bir liste hazırladık:
Popüler orkestralar ile grupların Türkiye serüvenini ‘Günlerin İçinden Canım’ / 100 Yıllık Türkiye Popüler Orkestralar ve Gruplar Tarihi (1923-2022) adlı internet sitesinde anlattım.