11 NİSAN 2025

10 Nisan 2025 Perşembe 21:54

11 Nisan… Bahar, devam eden soğuklara inat sürerken, vizyon filmleri de hız kesmiyor!
Bu arada baharın şehirdeki müjdecilerinden olan İstanbul Film Festivali 11-22 Nisan tarihleri arasında 44. kez perdelerini açıyor! Kapsamlı seçki, 139 uzun metrajlı ve 15 kısa filmden oluşuyor. Dünya sinemasının en nitelikli örnekleri, kült yapıtlar, usta yönetmenler ve genç yeteneklerin son filmlerinden oluşan festival seçkisinde dünya, uluslararası, Balkan ve Türkiye prömiyerlerini yapan filmler de bulunmakta! Festivalde 12 gün boyunca gösterimlerin yanı sıra konuk yönetmen ve oyuncuların katılımıyla yapılacak söyleşiler, özel gösterimler ve etkinlikler de yer alacak. Festival tarafından sinemaya gönül ve emek veren kişilere sunulan Sinema Onur Ödülü, bu yıl sanat yaşamına sayısız tiyatro oyunu, film ve müzik albümü sığdıran usta oyuncu ve şarkıcı Zuhal Olcay’a sunulacak. Festival bu yıl Emek Ödülü’nü 2006’da dahil olduğu ‘Köprüde Buluşmalar’da 2010-2023 yılları arasında yöneticilik görevini üstlenen Gülin Üstün’e verecek.
Bu arada meslek büyüğümüz duayen isim Atillâ Dorsay üstadın yeni kitabı (kaçıncı kitap olduğunu saymakta zorlanıyor insan) Remzi Kitabevi etiketiyle kitapçılarda! ‘50 Unutulmaz Film / Bir Daha - Sinemanın Hazineleri’ adlı kitabında Dorsay, sinema tarihine eğildiği aylık Milliyet Sanat Dergisi yazılarından oluşan çalışmasının üçüncü cildini buluşturuyor okuyucusuyla. Önceki iki kitap gibi yine dünya sinemasından birçok usta auteur ve onların başyapıtlarını okuyacağız. Orson Welles, William Wyler, King Vidor, John Huston, Howard Hawks, Alfred Hitchcock, David Lean, Agnes Varda, Jean-Luc Godard, Luchino Visconti, Federico Fellini bu dev isimlerden bazıları. Hepsi meraklı okuyucuyu sinemanın büyülü tarihine götürecek.
Giriş notlarımızı Sina Akyol’un ‘Nisan’ adlı şiiriyle noktalayalım bu hafta…

NİSAN

Dokunsam, diyordum
kadim sesli rüzgâra.

Tenha kıra uzandım,
göl hayatı inceydi.

Sürer,
yalın bir şiir.

Ekşi erik tadıyla.

SİNEMA TARİHİNDEN 5 KLASİK

Blue Velvet / Mavi Kadife
(Yönetmen: David Lynch / 1986)

Naked Lunch / Müthiş Yemek
(Yönetmen: David Cronenberg / 1991)

Se7en / Yedi
(Yönetmen: David Fincher / 1995)

Pi
(Yönetmen: Darren Aronofsky / 1998)

Memento / Akıl Defteri
(Yönetmen: Chrsitopher Nolan / 2000)

HAFTA SONU AİLE SİNEMASI

ANNE VE BABA İÇİN
Frantic / Çılgın
(Yönetmen: Roman Polanski / 1988

Green Card / Yeşil Kart
(Yönetmen: Peter Weir / 1990)

Presumed Innocent / Şüphe Altında
(Yönetmen: Alan J. Pakula / 1990)

ÇOCUKLAR İÇİN
Home on the Range / Kahraman İnekler
(Yönetmen: Will Finn, John Sanford / 2004)

Open Season / Çılgın Dostlar
(Yönetmen: Roger Allers, Jill Culton, Richard Williams / 2006)

Horton Hears a Who! / Horton Kimi Duyuyor!
(Yönetmen: Jimmy Hayward, Steve Martino / 2008)

Vizyonda bu hafta (11 Nisan 2025)
Üçü yerli, biri üçüncü kez vizyon gören yapım olmak üzere toplam sekiz yeni filme ev sahipliği yapıyor 11 Nisan haftası!

ARMAND
-Hesaplaşma, büyümek ve tarafını seçmek üzerine!-

Ingmar Bergman ve Liv Ullman’ın torunu olan 1990 doğumlu Halfdan Ullmann Tøndel’in ilk uzun metraj kurmacası olan ‘Armand’, Cannes Film Festivali’nin prestijli ‘Un Certain Regard / Belirli Bir Bakış’ bölümünde galasını yapmış ve festivalden ‘en iyi ilk filmlere’ verilen ‘Altın Kamera’ ödülü ile ayrılmayı başarmıştı. Norveç’in ‘yabancı dilde en iyi film’ dalında Oscar adayı da olan psikolojik dram, gerçeklik arayışı, suç, masumiyet, linç kültürü, cinsellik, otorite, toplumsal travmalar gibi zorlu temaların sinir uçlarında geziniyor. Katmanlı yapısıyla, birçok soru ve verilememiş yanıtlar üzerine düşündüren yapım, geçmişin hayaletlerinin de yer aldığı, adeta bir organizmayı andıran eski bir okul binasında geçiyor. 2021 tarihli Joachim Trier filmi ‘Verdens verste menneske / Dünyanın En Kötü İnsanı’ filminden anımsayacağınız yetenekli aktris Renate Reinsve’nin derinlikli performansıyla dikkat çektiği karanlık öykü, okul tatiline kısa bir süre kala iki çocuk hakkında ortaya atılan bir suçlamanın sonucunda gelişen olayları farklı bir dil ve atmosferle taşımış perdeye.
Altı yaşında iki çocuğun karıştığı bir skandalın dilden dile yayılarak bomba gibi patlamasından endişe eden okul yetkilileri, ilgili ebeveynleri alelacele boş okula toplantıya çağırır. Biri ünlü bir oyuncu olan veliler eski arkadaştırlar ve ölü bir babanın da katılımıyla eski hesaplar, nefretler, suçlamalar, itibar saldırıları ve yeni gelişmeler okulun koridorlarına saçılır. Şüpheyle arzunun yalan, saplantılar ve çocukluğun kırılgan masumiyeti arasında sinsice dolandığı toplantı kontrolden çıkar ve bina kıyameti andıran bir yangın yerine döner.
Ceylan Özgün Özçelik’in yönettiği, senaryosunu Erdi Işık’ın kaleme aldığı ‘On Saniye’ adlı yerli dramla öykünün genel duruşu bakımından yakın akraba olan yapım, atmosferi, görüntü yönetimi ve anlatım diliyle dikkat çekiyor. Renate Reinsve’ye eşlik eden diğer isimlerse, tecrübeli aktris Ellen Dorrit Petersen, Endre Hellestveit, Thea Lambrechts Vaulen ve Øystein Røger. (3,5 / 5)

AMATÖR
-Alt kattaki ufak adamı yabana atmayın!-

Robert Littell’in aynı adlı romanından ikinci kez perdeye uyarlanan gerilimli aksiyonu özellikle TV için çektiği popüler dizilerle tanınan James Hawes yönetmiş. İlk uyarlama ise 1981’de usta yönetmen Charles Jarrott (1927-2011) tarafından yönetilmiş. Orijinal filmin başrolünü John Savage üstlenmiş. Yeniden mevzumuz olan yeni çevirime dönelim… Charles Heller, Langley’deki CIA merkez binasında bodrum katındaki ofisinde, şifre çözücü bir veri analiz uzmanı olarak çalışmaktadır. Londra’da düzenlenen bir terör saldırısında karısının öldürülmesinin ardından yetkililerin harekete geçmeyi reddetmesi üzerine, kolları sıvar ve sorumluları bulup yok etmek için tehlikeli bir yolculuğa çıkar. Zekâsı, peşindekilerden kaçmak ve intikamını almak için en güçlü silahı olacaktır.
Bir bölümü İstanbul’da çekilen -ve kanımca filmin en iyi bölümü de İstanbul sahneleri- aksiyonu yüksek casusluk öyküsü ‘Amatör’ün başrolünü Rami Malek üstlenmiş. ‘Bohemian Rhapsody’ adlı biyografik dramda canlandırdığı Freddie Mercury performansıyla ‘En İyi Erkek Oyuncu Oscar’ını kazanan aktöre eşlik eden isimlerse usta oyuncu Laurence Fishburne, Jon Bernthal, Julianne Nicholson, Rachel Brosnahan, Michael Stuhlbarg, Evan Milton, Marc Rissmann, Joseph Millson, Adrian Martinez, Caitríona Balfe ve bir diğer usta aktör Holt McCallany.
Filmin en büyük sorunu inandırıcılığı. 1981 yapımı ilk çevirim, yapım olanakları kısıtlı olsa da çok daha sağlam ve sürükleyiciydi. Yeni çevirim büyük bir prodüksiyon fakat öyküdeki ikna olamama durumu bir sonraki sahneye taşımıyor izleyeni. Türün bütün formüllerini kullanmaktan kaçınmayan buna karşılık akılda kalıcı olamayan uçucu bir seyirlik. (2,5 / 5)

DROP: KABUL ET VEYA REDDET
-Herkes şüpheli!-

Yıllar sonra ilk randevusuna çıkan, eşi yüzünden ağır travma yaşamış dul bir anne olan Violet, buluşma gecesinde telefonuna gelen seri mesajlar sonrası müthiş bir kâbusun ortasında bulur kendini. Gizemli mesaj Violet’e, kimseye hiçbir şey söylememesi ve verilen talimatları harfiyen takip etmesi yönündedir yoksa evinin güvenlik kameralarında gördüğü maskeli yabancı, Violet’ın küçük oğlunu ve ona bakıcılık yapan kız kardeşini öldürecektir. Violet, sevdiklerinin hayatlarını kurtarmak için tam olarak verilen talimatları yerine getirmek zorundadır. Görünmeyen zalimin son talimatı ise buluştuğu adamı öldürmesidir!
Yönetmenliğini Christopher Landon’un üstlendiği gizem yüklü gerilimin neredeyse tamamı tek mekânda, çoğunlukla ilk buluşmalara ev sahipliği yapan lüks bir lokantada geçiyor. Neredeyse bütün masaların dolu olduğu lokantada konuklardan çalışanlara dek hemen herkesin şüpheli olması, senaryonun en sıkı yanı. Türün bütün gereklerini yerine getiren yapım, ince nüanslara, sahici gerilim anlarına sahip. Başrolü başarıyla üstlenen Meghann Fahy’ye eşlik eden isimlerse Brendan Sklenar, Violett Beane, Jacop Robinson, Reed Diamond, Jeffery Self, Ben Pelletier ve Gabrielle Ryan. ‘Şüphe’yi sürekli diri tutan yapım, İrlanda’da bulunan Ardmore stüdyolarında çekilmiş. Yapım ve set tasarımı oldukça titiz ve detaylı. (3 / 5)

Haftanın notlarımız arasında geniş olarak yer alamayan diğer yeni filmlerine bakacak olursak…
2010 yapımı bilimkurgu katkılı epik aksiyon Christopher Nolan imzalı ‘Inception / Başlangıç’, üçüncü kez vizyon görüyor. İnsanların beyinlerine uyku halindeyken sızan bir hırsızın bütün planları, geçmişi peşini bırakmayınca verilen yeni görevini ve iş arkadaşlarını tehlikeye atmasına neden olacaktır. Leonardo DiCaprio’ya, Joseph Gordon-Levitt, Tom Hardy, Ken Watanabe, Cillian Murphy, Lukas Haas, Marion Cotillard, Tom Berenger ve Michael Caine’in eşlik ettikleri popüler yapım 8 dalda aday olduğu Akademi Ödüllerinde, En İyi Görüntü Yönetimi, En İyi Görsel Efekt, En İyi Ses Miksajı ve En İyi Ses Kurgusu dallarında 4 Oscar ödülünün sahibi olmuştu. Yapımı beyazperdede ilk kez seyredecek olan yeni nesiller için bir mecburiyet.

Rusya yapımı animasyon ‘Yaga i kniga zaklinaniy / Cesur Yaga ve Sihirli Dünya’, ‘Çok Uzak Krallık’ta kedileriyle birlikte yaşayan cadı Yaga’nın hikâyesi! Masalsı bir krallıkta, küçük bir kulübede, mucit kedisi ve neşeli dostlarıyla birlikte yaşayan kızıl saçlı Cesur Yaga, sihirde ustalaşmaya çalışmaktadır. Ancak kayıp Sihir Kitabı olmadan gerçek bir sihirbaz olamayacaktır. Yıllar önce kötü kalpli Belladonna tarafından çalınan bu kitap, Yaga’nın en büyük hayalidir. Yaga ve arkadaşları, kayıp büyü kitabını bulmak için çeşitli maceralara atılırlar. Yönetmen koltuğunda oturan isim Vladimir Sakov.

Yönetmenliğini Mehmet Yamak’ın üstlendiği yerli dram ‘Fena Halde Fiorella’, sokaklarda büyümüş bir grup arkadaşın, çalıştıkları mezarlıkta zengin bir adamla tanışmalarıyla gelişen olayları konu alıyor. Mehmet Emrah Bingöl, Barış Bölükbaşı, Omid Darvishi ve Zinar Ataman oyuncu kadrosunu oluşturan isimler.

‘Hamia: Muskanın Cinn-i’, Bülent Orçin tarafından yönetilen bir korku örneği. Cinlerle iletişimi olan ve muska yaparak geçinen Esat’In, kendi cinleri tarafından vahşice öldürülmesinin ardından oğulları Kenan ve Tuncay’ın bu paranormal meseleyi çözmeye çalışmasına tanık oluyoruz. Onur Erdi, Merve Ceren Akcan, Taner Şahin, Orkun Özcan, Uğur Ayhan ve Aleyna Özcan, filmin oyuncuları.

Tokat’ta bakırcılık yapan Mehmet’in, sevdiği kadın Hediye’ye kavuşma çabasını izlediğimiz komedi türündeki ‘Tohatlıyız Heri’, Yasin Acun tarafından yönetilmiş. Oyuncu kadrosunda yer alan isimlerse Kürşat Akgül, Nursel Özdemir, Ahmet Durmaz ve Teoman Alpay.
İçinizde yaşayan sinemadan çıkmış insanın elini sakın ha bırakmayın!

İyi seyirler herkese!

MURAT ERŞAHİN

Murat Erşahin Sinemadan Çıkmış İnsan

11 NİSAN 2025

Diğer Yazılar