AYNI ANDA İKİ FİLM ÇEKEN YÖNETMEN

1932, İstanbul Arnavutköy doğumlu. Samsun Vezirköprülü ailenin altıncı ve son çocuğu.

İlkokul ile ortaokulu evinin civarında okuduktan sonra yakındaki Kabataş Lisesi’ne gidiyor.

Ağabeyi Orhan bir şekilde sinemaya girip yönetmenliğe yükselmiş durumda.

Onun yardımıyla Arnavutköy’deki yazlık sinemada sürekli film seyredip küçük yaşta Yeşilçam’a sevdalanıyor.

Lise sonrası Orhan Atadeniz, en küçükleri Yılmaz’ı sete yardıma çağırıyor. Teknikerlik yapacak. İlk görevi montaj ve senkron. Çekilen film ise Tarzan İstanbul’da.

Ağabeyinin yanında işi öğrenmeye çalışırken yeteneğiyle dikkat çekiyor.

Her şey yolunda giderken Orhan Atadeniz, 33 yaşında gaz zehirlenmesinden yaşamını yitirince Yılmaz’ın dünyası kararıyor.

Ancak sinemaya devam etmesi gerek ve ağabeyinin çalıştığı şirketlerde kurgucu olarak iş buluyor.

Bir süre sonra dönemin ünlü yönetmenlerine asistanlık yapmaya başlıyor.

İlk Film 'Yüz Karası'

Kendini hazır hissetmese de 1963’te ilk filmi Yüz Karası’nı çekmesini isteniyor. Aynı yıl ünlü isimlerin yer aldığı Yedi Kocalı Hürmüz’ün yönetmenliği de Yılmaz Atadeniz’e emanet ediliyor.

1965’te başrolleri Pervin Par ile Yusuf Sezgin’in paylaştığı Aşkım Silahım’la çok sevdiği avantür kulvarına giriş yapıyor ve aynı yıl Yılmaz Güney-Nebahat Çehre ikilisinin başrolleriyle Dağların Oğlu’nu çekiyor.

Ondan sonra Yılmaz Güney’le on film daha yaparak, Güney’in vurdulu kırdılı filmler dönemine imzasını atıyor.

Bu arada 1967’de Atadeniz Film’i kuruyor. Filmlerinin yapımcısı olacak. Ancak parası az, şirketi küçük ve dönemin yıldızlarını oynatacak gücü yok.

Bir gün vapurda seyahat ederken birinin okuduğu gazetedeki fotoroman dikkatini çekiyor.

Hemen orada karar veriyor; çizgi roman ve fotoromanlardaki kahramanları, anti-kahramanları beyazperdeye taşıyacak ve bir lira da telif hakkı vermeyecek. K

Dönemin gözde fotoromanı, İtalyan işi Killing’i Kilink adıyla Türkçeleştirerek Yeşilçam’a taşıyor ve 1967’de iki Kilink filmini aynı anda, iç içe çekiyor.

Aynı Anda İki Film Çekiyor

Az parayla mucize yaratmak Yılmaz Atadeniz’in işi. Bir sohbetimizde anlattığı üzere Antalya’da film çekerken Denizli’den atlar kiralıyor.

Sette motor dendiğinde atlar bir soldan sağa, bir yukarıdan aşağıya defalarca koşturuluyor. Başroldeki oyuncunun dikkatini çekiyor ve Atadeniz’e nedenini soruyor. Atadeniz büyük ciddiyetle alternatif sahneler planladığını anlatıyor.

Oysa başroldeki oyuncu bilmiyor ki, aynı anda iki farklı filmde oynuyor. Avantür ustası daha sonra kurguda iki ayrı filme, iki ayrı isimle hayat verecek ve evdeki çorba böyle kaynayacak…

Maddi ve teknolojik olanaksızlıklarla çekilen filmlerde türlü yollar deniyor; Tamer Yiğit’e Zorro rolünde siyah maske bulunuyor bulunmasına ama şapka olarak Türk işi siyah fötrle idare ediliyor.

Kilink’te başrolün giydiği, yüzü de saran muşambadan elbisenin üzerine siyah boyayla kemikler, ağız çiziliyor, ancak muşamba boyayı emmeyince Kilink’i öpen kadının her seferinde dudakları simsiyah oluyor…

60 yıl boyunca Türk sinemasına yönetmenliğin yanında prodüktör, senarist, sendika başkanlığı, jüri üyeliği gibi bir çok dalda hizmet ediyor.

Entelektüellerden Onur Ödülü

Doksanlar’ın sonunda Ankara Film Festivali, Fantastik Türk Filmleri Festivali adıyla bölüm açıyor ve panel düzenleniyor. Panelin onur konuğu tabii ki Yılmaz Atadeniz ile eşi.

Oturduğu koltuktan konuşmacıları dikkatle dinleyen Atadeniz, kendiyle ilgili anlatılanları desteklemek amacıyla bir ara görevlileri yanına çağırıyor ve yanında getirdiği büyük naylon torbadan fotoğraf albümleri çıkarıyor. ‘Salonda şöyle bir dolaştırın da beni daha yakından tanısınlar’ diyor.

İnternetin adını bile bilen yok ama Atadeniz’in pratik zekası bu gereksinimi de karşılıyor…

Entelüktüel camia filmlerini sanattan uzak, fazla ticari bulsa da Antalya Altın Portakal'dan, İstanbul Film Festivali'nden, Konya Selçuk Üniversitesi’nden Onur Ödülü alıyor.

13 Aralık 2023'te COVID-19'dan 91 yaşında yaşamını yitiriyor ve Aşiyan Mezarlığı'na defnediliyor. Medya ondan ‘efsane’ diye söz ediyor…

 

CUMHUR CANBAZOĞLU