RTÜK, İNTERNETE EL ATTI

01 Ağustos 2019 Perşembe 14:15

BirGün Gazetesi'nin haberine göre “Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenlemeyle Netflix, BluTV ve Puhutv gibi internet televizyonları “denetim altına” alındı. Yönetmelikle, internet üzerinden yayın yapan yurtiçi ve yurtdışı televizyonların yanı sıra internetten yayın yapan haber paylaşım sitelerinin, Türkiye’de şirket kurmaları ile vergi vermeleri de zorunlu kılındı.

DENETİM YETKİSİ OCAK AYINDA MECLİS’TEN GEÇMİŞTİ

Ocak ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden (TBMM) geçen yasa tasarısıyla RTÜK’e internet yayınlarına denetim yetkisi verilmişti. Böylece RTÜK, ‘uygun görmediği’ yayınlara yönelik yaptırım hakkına sahip olmuştu. Tasarıda şu maddeler yer alıyordu:

RTÜK’ten geçici yayın hakkı ve lisansı bulunan kurumların, internetteki yayınlarına devam edebilmeleri için RTÜK’ten yayın lisansı, bu kapsamdaki platform işletmecilerinin de yayın iletim yetkisi alması zorunlu olacak.
Yeni düzenleme sayesinde RTÜK’ten geçici yayın hakkı veya yayın lisansı bulunmayan ya da bu hak veya lisansı iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletildiği tespit edilirse, sulh ceza hakimi, internet ortamındaki yayınla ilgili içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek.
Bu karar, gereği yapılmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna (BTK) gönderilecek. Sulh Ceza Hâkimi de, RTÜK’ün talebini en geç 24 saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlayacak.
Bu karara ise Ceza Mahkemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz edilebilecek.

İSTEĞE BAĞLI YAYINLARDA SANSÜR OLAMAZ

Yeni yönetmeliği BirGün’e değerlendiren CHP RTÜK temsilcisi Faruk Bildirici, “Hiçbir şekilde yayın ve ifade özgürlüğünü engelleyici çaba içerisine girilmemesi gerekiyor. Medya özgürlüğü kısıtlanamaz” dedi.

RTÜK denetimine giren yayın kuruluşlarının “isteğe bağlı yayınlar” olduğunu vurgulayan Bildirici, “İsteğe bağlı yayıncılıkta tek kırmızı çizgi nefret söylemi, ayrımcılık, cinsiyetçilik, insan hakkı ihlali gibi evrensel değerler olması gerektiğini düşünüyorum. İnsanlar para verip belirli yayınları izlemeyi tercih ediyorlarsa o yayınlarda başka bir sınırlandırmaya ve denetime gitmek yanlış olur. Yönetmeliğin bu haliyle uygulanmaması için çaba göstereceğiz” dedi.

İKTİDAR RAHATSIZ OLDU

Düzenlemeden acilen vazgeçilmesi gerektiğini bildiren CHP’nin RTÜK Temsilcisi İlhan Taşcı, yayıncılık dünyasında oluşan baskı nedeniyle vatandaşların internet yayınlarını takip ettiğini ifade eden Taşçı, “Bu durum iktidarı rahatsız etti” diye konuştu.

ÖZGÜRLÜK ALANINI TIKAYACAK

Yazılı, görsel medya ve yayıncılığın sıkı denetim altına alındığı, ekran komiserlerinin görev yaptığı, gazete manşetlerinin Saray tarafından belirlendiği bir ortamda internet yayınlarının da denetim altına alınmak istenmesinin “beklenen bir gelişme” olduğunu ifade eden Taşçı, düzenlemeye yönelik şunları söyledi:

“Uygulama yönetmeliği özgürlük alanını tıkayan bir yönetmelik olarak tarihe geçecektir. Artık interneti RTÜK gözetleyecek. Ancak sorun şu ki, kurumun teknik alt yapısı, insan kaynağının bu konuda yeterliliği tartışmalıdır. Göç yolda düzülecek ama subjektif ölçütlerle denetim yapılacak. Bu denetimin sınırı uygulamada belirlenecek.”

BOL BOL SANSÜRE ŞAHİT OLACAĞIZ

“Lisans aşamasını geçenler iktidarın istemediği yayınlar nedeniyle özgür bir yayıncılık yapamayacaklar. Özgürlüğün sınırsız olmadığı evrensel kararlarla benimsenmiştir. Ancak sorun özgürlükte değil, sorun özgürlük alanının iktidar tarafından belirlenmesindedir. Artık isteğe bağlı platformlardaki yayınlarda bol bol sansüre şahit olacağız. Hangi platformların, nasıl ve kimler tarafından denetleneceği konusunda iktidar kontenjanından RTÜK’e seçilen üyeler arasında bile görüş ayrılığı var. Uygulamada nelerle karşılaşacağımızı kısa süre içerisinde göreceğiz.”