MÜNİR ÖZKUL YAŞAMINI YİTİRDİ

Türk sinemasının ve tiyatrosunun usta ismi, ´Hababam Sınıfı´nın Mahmut Hoca´sı, Yeşilçam´ın ´Yaşar Usta´sı Münir Özkul 92 yaşında İstanbul´da yaşamını yitirdi. Münir Özkul, uzun yıllardır koah ve demans hastalığı ile mücadele ediyordu. ? 15 Ağustos 1925 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Münir Özkul, tiyatrodaki ilk sahne deneyimini 1940 yılında Bakırköy Halkevi’nde yaşadı. 1948 yılında Ses Tiyatrosu’nda sahnelenen Aşk Köprüsü" oyunuyla profesyonelliğe ilk adımını atan Özkul, daha sonra Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne’ye geçti. Usta oyuncu, İstanbul Devlet Tiyatrosu ve Ankara Devlet Tiyatrosu’nun da aralarında olduğu bazı tiyatrolarda sahneye çıktı. Türk tiyatrosunun önemli bir simgesi olan Kavuk" da, 1968 yılında İsmail Dümbüllü tarafından Münir Özkul’a devredildi. Münir Özkul, Yeşilçam’daki ilk deneyiminde 1951 yapımı Vatan ve Namık Kemal" filminde figüran olarak rol aldı. Mahmut Hoca" ve Yaşar Usta" gibi Türk sinemasının unutulmaz karakterleriyle özdeşleşen Özkul, 200’den fazla filmde oynadı. Münir Özkul, İstanbul Erkek Lisesi mezunudur. Sanat hayatına lise öğrencisiyken 1940 yılında Bakırköy Halkevi´nde tiyatro ile başladı. Bir süre İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi´ne ve Edebiyat Fakültesi´nin sanat tarihi bölümüne devam etti. 1948´de Ses Tiyatrosu´nda sahnelenen "Aşk Köprüsü" oyunuyla profesyonel oldu. Daha sonra Muhsin Ertuğrul´un yönetimindeki Küçük Sahne´ye geçti. Bu dönemde John Steinbeck´ten Fareler ve İnsanlar (1951), John Millington Synge´den Babayiğit, George Axelrod´dan Yaz Bekarı (1954), John Patrick´ten Çayhane (1955) gibi oyunlarda oynadı. Daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları´nda (1958-59), Ankara Devlet Tiyatrosu´nda (1959-60) ve Istanbul Aksaray´daki Bulvar Tiyatrosu´nda arkadaşlarıyla kurduğu kendi topluluğunda (1960-62) çalıştı. 1963-67 arasında çeşitli topluluklarla turnelere çıktı; zaman zaman sahneden uzak kaldığı dönemler oldu. Sahne aldığı özel tiyatrolarda Sadri Alışık, Cahit Irgat, Nevin Akkaya ve Şükran Güngör gibi oyuncularla çalıştı. 1978´de yeniden Şehir Tiyatroları´na döndü. 1983-84´te, daha önce kendi topluluğunda (1961) sahneye konan ve büyük ilgi gören, Jean Anouilh´in "Generalin Aşkı" oyunuyla Dormen Tiyatrosu´nda sahneye çıktı. 1980´lerin ortalarında Ferhan Şensoy´un Ortaoyuncular topluluğuna katıldı, aralarında "İstanbul´u Satıyorum"un da yer aldığı dört oyunda rol aldıktan sonra sahnelere veda etti. Özkul 1968´de Altan Karındaş topluluğunda oynanan Sadık Şendil´in Kanlı Nigar oyunundaki rolüyle İlhan İskender Armağanı´nı kazandı. Gene bu başarısı üzerine İsmail Dümbüllü, Kel Hasan´dan devraldığı 50 yıllık simgesel kavuğu Özkul´a verdi (Özkul bu kavuğu 1989´da Ferhan Şensoy´a devretti.) Özkul 1950´lerden itibaren sinemada da rol almaya başlamıştır. İlk dönem filmlerinden dikkat çekenleri Edi ile Büdü, Balıkçı Güzeli ve Kalbimin Şarkısı´dır. 1965´ten sonra sinemadaki karakter rolleriyle övgü toplayan Özkul, özellikle 1970´li yıllarda, kalabalık kadrolu ve genellikle Ertem Eğilmez´in yönettiği filmlerde önemli roller aldı. En bilinen rollerinden biri onunla özdeşleşen Hababam Sınıfı serisindeki Özel Çamlıca Lisesi´nin tatlı sert müdür yardımcısı Kel Mahmut tiplemesi oldu. Özkul´un kadrosunda yer aldığı bu dönemde çekilen kalabalık kadrolu aile filmlerinden bazıları Mavi Boncuk, Bizim Aile, Aile Şerefi, Gülen Gözler, Neşeli Günler, Gırgıriye ve Görgüsüzler olarak sayılabilir. Bu filmlerin büyük kısmında Adile Naşit´le beraber, Türk sinemasının unutulmaz ikililerinden birini oluşturmuştur. 1980 sonrası ise dönemin akımı olan video için çekilen pek çok filmde rol almıştır. Kariyeri boyunca 200´den fazla filmde rol alan Özkul, Sev Kardeşim filmindeki oyunuyla 1972 Altın Portakal Film Festivali´nde "en iyi erkek oyuncu" ödülünü kazandı. "Bizim Aile" filminde canlandirdigi "Yaşar Usta" rolüyle de 1977 Azerbaycan Film Festivali´nde özel ödül kazandı. "Süt Kardeşler" filminde yönetmen yardımcılığı da yapmıştır. Tarık Buğra´nın romanından televizyona aktarılan ve Naşit Özcan´ın yaşam öyküsünden bir kesiti canlandıran "İbiş´in Rüyası"nda canlandırdığı İbiş karakteri de unutulmazlar arasındadır. Televizyon dizilerinin yaygınlaşmaya başladığı 90´lı yıllarda dizi oyunculuğundan uzak dursa da Uzaylı Zekiye, Ana Kuzusu ve Şaban ile Şirin gibi dizilerde rol aldı. Son olarak 2000´li yılların başında, Hamdi Alkan´ın canlandırdığı "Yarmagül" karakterinin dedesini oynadığı Reyting Hamdi televizyon programında kamera karşısına geçti. 1980´de yapılan bir jübileyle 40´ıncı sanat yılı, 1996 yılında da Atatürk Kültür Merkezi´nde gerçekleştirilen gecede 55´inci sanat yılı kutlandı. 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Münir Özkul´a "devlet sanatçısı" ünvânı verildi.