1991 başı; ‘Çocuklar; akşama kadar şarkıya isim bulamazsak, albümün çıkamama riski var’ diye avaz avaz bağırıyor R.E.M. grubunun basçısı Mike Miles stüdyoda. Skandal an meselesi. On yaşında, hayli şöhretli, saygı gören, kapasiteli bir grupta bunların konuşulması hiç profesyonel değil. Ancak, yeni albümün (7. stüdyo albümü olacak) lokomotifi olacak teklinin adı henüz bulunamamış durumda. Sonunda, yapımcı şirket Warner’dan mesaj geliyor ve ‘Losing My Religion’ olsun deniliyor…
Kurtalan Ekspres’in sadık elemanı Celal Güven’in ‘glockenspiel’inden yayılan masalımsı, masumiyeti çağrıştıran melodiyle Arkadaşım Eşşek albümün lokomotif şarkısı haline geliyor. Çok, çok seviliyor ama TRT yönetimi, parça sansürden geçse de gizli sansür uyguluyor. Gerekçe ilginç: ‘İnsan, arkadaşına eşek der mi?’. Rivayete göre Manço’dan eşeği kuzuyla değiştirmesi bile talep ediliyor…
Doksanlı yılların sembol şarkılarından Zombie, tazeliğini hiç yitirmeden yoluna devam ediyor. U2 ile Simple Mind’ın bazı parçalarında rastlandığı gibi Kuzey İrlanda’daki vahşete göndermeler yapan bu rock balladı, The Cranberries grubunun lideri Dolores O’Riordan’ın benzersiz sesi ve yorumuyla protest müzik tarihinde de ayrıksı yere sahip.
Yıl 1961; yazın dünyayı kasıp kavuran şarkı C’est Ecrit Dans Le Ciel, İstanbul kulüplerinde de birçok orkestra ve solist tarafından seslendirilmekte. Devir yabancı şarkıları ustalıkla taklit edebilme devri; Bob Azzam’a en yakın kim söylüyorsa en başarılısı O. İstanbul Radyosu yapımcılarından Fecri Ebcioğlu’nun aklına, Avrupa’dan dönerken uçakta bu şarkıya Türkçe söz yazmak geliyor. Kalemi çıkarıp, kimine göre sigara paketine, kimine göre de uçak biletine nakaratı karalıyor: Bak bir varmış bir yokmuş eski günlerde/ Tatlı bir kız yaşarmış Boğaziçi’nde…
Türkiye’de ise bu kadar sevilen az yabancı şarkı oluyor. Dönemin ünlü gençlik ve müzik dergisi HEY’in listesinde aynı hafta Nicoletta’nın Fransızca söylediği Mamy Blue birinci, Los Top Pops’un İngilizce Mamy Blue’su üçüncü, Joel Dayde’ninki dördüncü ve Şanar Yurdatapan’ın beş yaşındaki oğu Arda Kardeş’e söylettiği ‘Oy Anam Oy’ versiyonu ise beşinci sırada yer alıyor.
Bu arada, çoğunlukla yıldızlara aranjman söz yazan Talu, besteleriyle dikkat çekmeye başlayan Melih Kibar’la iş birliğine gidiyor. Erol Evgin de ikiliye katılınca yerli pop tarihinin en başarılı, en üretken, en isabetli işler üreten takımı giriyor pazara. Eylül 1976’da İşte Öyle Bir Şey/Ah Bu Hayat Çekilmez (Sevdan Olmasa) 45’liğini çıkartıyor Erol Evgin. Donanımlı orkestranın kaydı ve Attila Özdemiroğlu’nun düzenlemesiyle.
Latin dünyasıyla Anglosakson kültürünü harmanlayan ilk isim olarak tarihe geçiyor. Ardından onun yolundan giderek birçok Latin şarkıcı ABD’de şöhreti yakalıyor. Eylül 1969’da 10 To 23 albümünü çıkarıyor. Beatles şarkılarının coverlarının da yer aldığı bu albüm Türkiye’ye de ulaşıyor. İlginç şekilde Türkiye’de albümden en fazla Rain parçası tutuluyor. Feliciano bestesi Milliyet Gazetesi okurlarınca yılın şarkısı seçiliyor.
Karaoğlan lakaplı Ecevit kürsüye çıkmadan, meydanda uçuşan beyaz güvercinlerle birlikte Şenay binlerce kişiye Sev Kardeşim’le Hayat Bayram Olsa’yı playback söylüyor; solcu diye TRT tarafından kara listeye alınacağını bile bile. Bu, Türkiye’de büyük mitingde bir ilk. Ecevit teklif ediyor Şenay’a mitingde şarkı söylemesini. Kitlelerin sevdiği onca solcu sanatçı varken Şenay’a gidiyor. Daha az sivri, hümanist bir ismin uygun olacağını düşünüyor. Şenay da bir kuruş almadan kürsüden Türkiye’ye haykırıyor: ‘Bütün dünya buna bir inansa/ Hayat bayram olsa’…
Noel 2016; George Michael, evinde kalp krizinden yaşamını yitiriyor. Sevenleri yasa boğuluyor. Ölüm, hemen TV’lere haber olurken fonda Last Christmas çalıyor. Last Christmas, George Michael’ın Wham ikilisindeyken 1984’te yazdığı Noel şarkısı. Eleştirmenler tarafından küçümsenmesine karşın halk tarafından tutulan ve kısa sürede Noel klasiği haline gelen parça. Öyküsü şöyle:
Hümeyra'nın yeniden zirve görmesi için sıkı parçalara gereksinimi var. Yeşil Giresunlu bir Fransız parça bulduğunu söylüyor. Uzun çalışmadan sonra Yahya Kemal’in sevilen şiiri Sessiz Gemi’yi Giresunlu’nun aranjmanıyla Christian Delagrange’ın Sans Toi Je Suis Soul’üne uyarlıyorlar ve Hümeyra, Ocak 1975’te bir kez daha listelerin en üst sırasına çıkıyor. Yapıt ‘altın plak’la ödüllendirilirken Hümeyra, Anadolu Pop’a uzakta bir yerde yürüyor artık.
Drifters trio, 1958’de rock’n roll grubu olarak kuruluyor. Lokallerde dikkat çektikten sonra Cliff Richard’la çalışmaya başlıyorlar ve eleman sayısı artarken adlarını The Shadows yapıyorlar. İngiliz pop dünyasına, dört yıl boyunca damgasını vuracak grup, fazla ses getirmeyen Saturday Night 45’liğinden sonra 1960’da Apache şarkısıyla bir anda şöhrete ulaşıyor.
1986’da bir şarkı üzerinde birlikte çalışırlarken Kayahan’ın aklına Antalya’da düzenlenecek Akdeniz Akdeniz Müzik Festivali’nin uluslararası yarışması geliyor. Uzun zaman önce ona haber iletilmiş ama fazla önemsememiş. Birden Nilüfer’e elemeye katılmayı öneriyor. Zaman az; ertesi günü bandın teslim edilmesi gerek. Stüdyoda zar zor bir saatlik yer bulabiliyorlar.
Tarih 1983; yer Los Angeles. Üç yaşındaki Felix Luther, babasının pürdikkat dinlediği radyoya yaklaşıp ‘radio ca-ca’ diyor. Babasının radyoya ilgisini mi kıskanıyor acaba! Felix, Queen grubunun davulcusu Roger Taylor’ın ilk çocuğu. Taylor kitabında Radio Ga-Ga’nın öyküsünü anlatmaya bu anıyla başlıyor. Felix radyoya tu ka ka derken babasının yeni bestesinin de fitilini ateşliyor.
UNESCO, 1979’u Dünya Çocuk Yılı ilan etmişti. Bunun sözde kalmaması ve farkındalık yaratılması için Büyükgönenç, bir sokak çocuğunun gerçeğini notalara döküp Dışarda Kar Yağıyor’u yaratmıştı. Saklambaç gazetesinin, yedi yıllık aradan sonra 1979’da düzenlediği Altın Mikrofon yarışmasında Dışarda Kar Yağıyor’la katılarak hem beste, hem şarkı sözü dallarında birinci olmuştu.
1932 Güney Afrika Johannesburg doğumlu şarkıcı Miriam Makeba 1957’de Dorothy Masuka bestesi Pata Pata’yı (Dokun Dokun) Xhosa lehçesinde plak yapmıştı. Geleneksel bir Afrika dansını konu edinen parçanın 1968’de Rana Alagöz tarafından Pata Pata (Dayak Cennetten Çıkma) adıyla Türkçe aranjmanı yayınlanmıştı.
Sezen Aksu’nun parlak günleri; Firuze, Sen Ağlama, Git, Sezen Aksu ’88 albümleriyle ve bir dolu hit parçayla, Seksenler’in kısır ortamında zirvedeki yerini sağlamlaştırmakla meşgul. Kaset günleri ve popun patlamasının çatlamasının eli kulağında. Sıra, 1989 albümü ‘Sezen Aksu Söylüyor’da. Temmuz’da yayınlanan albümün ilk teklisi Şinanay, diskoteklerce hemen baş tacı ediliyor. TV’ler de çok seviyor ve parçanın klibi ekranlarda sürekli dönüp duruyor.
Nebraskalı Denny Zager ile Rick Evans, 1962’de akustik gitarlarıyla şarkı söylemeye başlayan bir folk ikilisiydi. Bölgedeki lokallerde çalarak para kazanmaya çalışıyorlardı. 1964’te besteledikleri In The Year 2525 şarkısı repertuvarlarının en ilgi çeken parçasıydı. 1968’de borç parayla Odessa’da (Teksas) küçük bir stüdyoda şarkıyı kaydetmişlerdi.
İzmir’de müzik adına önemli işler üretmiş Ali Kocatepe, 1973’te İstanbul’a yerleşmiş ve ‘1 Numara’ plak şirketini kurup prodüktörlüğe başlamıştı. İzmir’le bağlantısı sürüyordu. Kentin o dönemki belediye başkanı Osman Kibar (Asfalt Osman) ile Kültür Turizm Genel müdür Yardımcısı Sunuk Pasiner, İzmir’de ilk kez düzenlenecek Akdeniz Festivali için şarkı istemişlerdi Kocatepe’den.
‘Dünyayı kasıp kavuran şarkı’ kartvizitine en uygun yapıtlardan biriydi Lambada. 1989’da ortaya çıkmıştı. Senegal asıllı Fransızlardan ve Brezilyalı şarkıcı Loalwa Braz’dan oluşan Kaoma grubunun Portekizce seslendirdiği parça kısa sürede dünyanın dört bir yanında tatil şarkısı haline gelerek tam anlamıyla patlamıştı. Lambada aslında bir Brezilya dansının adıydı ve bu şarkı yardımıyla uluslararası alana da yayılıyordu. Dansın özgün adı ise Carimbo’ydu.
Asıl patlamayı, İstanbul Gelişim’le doldurduğu, Kasım 1973 tarihli Yazık Oldu Yarınlara/ Haydi Sil Gözlerini (Boşver Arkadaş) 45’liğiyle yapıyor. Kapakta kendi fotoğrafı yok. Yeni çıkan biri için çok iddialı karar. Görüntünün, şarkının önüne geçmesini istemiyor. Çünkü, gazeteler, dergiler ona ‘romantik prens’ demeye başlamış bile. Kadir İnanır’lı filmi bile çekiliyor şarkının. Yazık Oldu Yarınlara, B yüzündeki Haydi Sil Gözlerini’nin de yardımıyla İlhan İrem’i zirveye taşıyor.
Müzik listelerinde Melike Şahin 'Canın Beni Çekti'yle birinci, Zeynep Bastık 'Destan'la ikinci, Dedüblüman 'Sana Güvenmiyorum'la üçüncü oldu.
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Mazhar Fuat Özkan'ın "En İyiler Akustik, Vol. 1" yayınlandı. Özkan Uğur'un vefatından önce kaydedilen albüm, grubun en sevilen şarkılarının akustik versiyonlarını içeriyor. Poll Production tarafından yapılan açıklamaya göre, üçlünün unutulmaz şarkılarının akustik versiyonları "MFÖ En İyiler Akustik, Vol. 1" albümünde toplandı. Albüm, Poll Production by Polat Yağcı etiketiyle dijital platformlarda ve Poll Production YouTube kanalında yayına girdi. Albüm, Mazhar Fuat Özkan'ın ilk akustik albümü olma özelliğini taşıyor.
Ceyl'an Ertem yapımcılığını da üstlendiği, iki kısım halinde yayınlanacak kendi albümü “Sana Rağmen”in ilk bölümünü yayınlamaya hazırlanıyor. Ceyl'an Ertem’in yapıtlarının yanında Mabel Matiz, Cihan Mürtezaoğlu, Ediz Hafızoğlu, Duygu Soylu, Sena Şener, Sezen Aksu (üç yeni şarkısı) çalışmalarını da içerecek albüm ilk bölümü 10 şarkıdan oluşacak.
2021 yılında kaydedilen ve İlham Gencer'in modern stüdyo ortamında gerçekleştirilen ilk albümü olma özelliği taşıyan The Legend B.I.G. İlham Gencer'in 100. Doğum Yılına Özel plak formatında yayınlandı. A.K. Müzik etiketiyle satışa çıkan 'The Legend B.I.G.' İlham Gencer'in, 2022 yılında yaşamını yitirmiş caz şarkıcısı kızı Ayşe Gencer ile yaptığı iki düet ile hem duygusal hem müzikal açıdan çok özel albüm.
Ancak, şarkının gerçekten güzel olduğuna ve daha büyük bir başarıyı hak ettiğine inanan iki kişi çıkıyor ortaya: Birincisi, 1990 yapımı Vahşi Duygular/ Wild at Heart filminde Wicked Game’in enstrümental halini kullanan yönetmen David Lynch. Diğeri ise Atlanta'nın en önemli Top 40 radyo istasyonu Power 99’nın müzik direktörü Lee Chesnut. ‘Wild at Heart’ü üçüncü kez izlemiştim. Her seferinde filmdeki bu hipnotik enstrümantal şarkı beni daha da heyecanlandırıyordu. Albüm versiyonunda Chris Isaak'ın inanılmaz güzel sesinin olduğunu keşfedince gerçekten şaşırdım. Program yönetmenimize, 'Bunu iki gün radyoda yayınlayalım, bakalım ne olacak' dedim. Power 99 şarkıyı ilk kez çaldığında, istasyonun telefonları kilitlendi.’
Yerli müzikte Destan ile Zeynep Bastık birinci, Reynmen 'Çatma Yarim'le ikinci, Ebru Gündeş 'Duygularım'la üçüncü oldu.
Rock ve müzik tarihinde bugün neler yaşandı? İşte tarihin sayfalarından birkaç önemli not:
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için rap şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu fotoğrafı tıklayınca:
TRT İstanbul Radyosu ses sanatçısı Ayşen Birgör, gökteki yıldızlar misali ışıl ışıl şarkıları bugün 19.00'da TRT Müzik'te ekranlara gelecek Yıldızlar Altında programında seslendiriyor.
Naz Koçaş, best of'unu Stig'in şarkılarından yaptı:
İsmi Açık Hava Tiyatrosu; halkın ağzında Harbiye Açıkhava; kartvizitinde ise ‘Türkiye’nin Müzik Mabedi’ yazılı. Hem ülke, hem dünya kültür tarihinde bir Royal Albert Hall, Madison Square Garden, Olympia kadar önemli ve değerli bir amfitiyatro. Kent mimarisi için de önemli merkez. Batılı örneklerine benzer şekilde bir eğlence vadisinin ortasında bulunuyor. En üstte Hilton, biraz altında, günümüzde adı İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı olmuş meşhur Spor ve Sergi Sarayı, Açıkhava Tiyatrosu, Küçük Çiftlik Park lunaparkı ve ismi sürekli değişen stadyum…