ROCK TARİHİMİZİ 'YERİNDEN OYNATAN' ŞARKILAR SEÇİLDİ

Rock, aşağı yukarı 50-55 yaşında bizde. 1968’li müzisyenlerin aranjmanların yanına Anadolu’yu da katarak yola çıktığı, 1970’lerde halk hızla politize olurken ‘makas değiştirip’ rocka meylettiği, 12 Eylül darbesiyle cezalandırılan ozanlar, aşıklar, sol gruplardan protest müziği ileri taşıma görevini devraldığı günlerden bugüne çok şey değişti.

1991’de kabaca 50 olan palazlanmış yerli rock grubu sayısı, 1994’te 200’e çıkmış, bunların büyük bölümü yeni barlarda, kulüplerde, kafelerde çalarak pazara direk ‘profesyonel kartviziti’yle girmişti.

Poptaki patlamanın ‘düşük profilli’ benzerini rockçılar Doksanlar’ın sonlarına doğru yaşamış, iki yılda piyasa yeni isimlere boğulmuştu. Kısa süre sonra taşlar yerine oturmuş ve söyleyebilecek lafı olanlar ayakta kalabilmişti.

2010’dan sonra internet, tam anlamıyla kuralları yeniden koyarak müzikte her şeyi sil baştan yapmış ve yepyeni bir sayfa açmıştı.  Teknolojinin nimetlerinden yararlanan, interneti olabildiğince verimli kullanan yeni kuşak rockçılar, hem tanınma, hem üretme, hem de ürünlerini müziksevere ulaştırabilme açısından bağımsız hareket etmenin zevkini tatmaya başlamıştı.

Yapıtlarını yayınlatmak ve tanınmak için kaprislerle, ağır kontratlarla, yüklü faturalarla uğraşmıyorlardı artık. Hepsi kuşlar gibi hür, internet ortamında hepsi yepyeni bir değerdi…

Bu yeni gerçeğin ışığında yerli rocktaki yeni fotoğrafı görmek, müzikseverlerin beğenisinin ne kadar değiştiğini öğrenmek için yerli rockta ‘bütün zamanların en iyileri’ni sinemamuzik.com okurlarına ve müzik eleştirmenlerine sorduk.

147 müziksever 10’ar parça seçip bunları sıralayarak ankete katıldı.

İlginç liste çıktı ortaya; müziksever ağırlıklı olarak beğenisini 'eskiler'den yana koydu ve rock klasiklerinden Dönence, yıllara meydan okuyarak birinciliği aldı. Kurtalan Ekspres’ten Ahmet Güvenç ile Celal Güven’in ortak bestesi Dönence, kim bilir kaç kuşak sonra, böyle bir ankette Barış Manço’yu yeniden zirveye taşıyordu. Şarkı müthiş olunca yılların önemi yoktu…

İkinci sıra, 2000’nin gençlerine rockı sevdiren mor ve ötesi’nin ilk hiti Bir Derdim Var’ın oldu. Mor ve ötesi grubunun adeta kendisinin de ‘ötesi’ne geçtiği, Çağan Irmak’ın Mustafa Hakkında Her Şey filmi için yazdığı şarkı, grubun rüştünü ispat ettiğini belgeliyordu…

Listede üçüncülüğü, bir başka ölümsüz şarkı Tamirci Çırağı aldı. Rockın sol cenahında bozuk düzene karşı çıkanların en önünde yürüyen Cem Karaca, bu duruşun en çarpıcı örneğini 1975 başında vermişti. Dervişan'ın 'klasını' konuşturduğu, yerli progressive rockın yüz akı olan bu Karaca bestesi çok sevilmiş ve 45'lik plak büyük satışlara ulaşmıştı…

Dördüncü sıra bir başka ‘rekortmen’ şarkının oldu: Ele Güne Karşı. Alanson’un askerden dönüşü sonrası Mazhar Fuat Özkan adıyla gazino sahnesinde, konserlerde, müzikallerde Ajda Pekkan’a, Sezen Aksu’ya vokal yapan üçlünün besteleri birikmiş ve albüm vakti gelmişti. Ele Güne Karşı şarkısının adını verdiği albüm, tamamen arabeske teslim olmuş piyasada müthiş çıkış yaparak tam 26 hafta listelerde ‘1 numara’ olmuş, popçular ve rockçılara umut aşılamıştı. O gün bugündür aynı tazelikte…

Beşincilik ‘gençlerden’ Emre Aydın’ın Haluk Kurosman’la ortak yazdığı Afili Yalnızlık parçasına gitti. Devamında da iyi şarkılar yazan Emre Aydın’ın bir türlü aşamadığı ‘Afili Yalnızlık’, başarılı videoklibinin de desteğiyle uzun süre gençlerin vaz geçmediği şarkı oldu…

Duman grubunun popçuların tirajlarını zorladığı günlerden kalma, birlikte ve bağıra bağıra söylenebilen, ‘grunge alaturkamsı’, basit melodili, sıcacık ve şık sözlü Senden Daha Güzel, listenin altıncı sırasında yer buldu…

Yedinci sırada, ilk gençlik yaşlarından itibaren rocka hayli emek vermiş Teoman’ın üçüncü albümü ‘17’den hitleşerek tarihe geçmiş ‘Paramparça’ yer alıyor. Bu başarıda, parçayı kendine göre yorumlamış Müslüm Baba’nın da katkısı olmuştur şüphesiz. ‘Babamın öldüğü yaştayım’ı hatırlamayan var mı...

Sekizinci sırada, Sing Your Song yarışmasından çıkıp Ankara’dan patlamayı başaran MaNga grubunun, üzerinde çok uğraştığı, şaşırtıcı hızla müzik gündemine oturduğu şarkısı Bir Kadın Çizeceksin var…

Dokuzuncu şarkı, Şebnem Ferah’ın 2001’de popseverleri de yakalayarak ününe ün kattığı Sil Baştan. Temiz yorumun yanında çalmalarıyla ve vokalleriyle de sivrilen Sil Baştan, özellikle iyimserlik, umut sunan sözleriyle milyonları yakalamayı başarmıştı.

Bulutsuzluk Özlemi konserlerinin final şarkısı Sözlerimi Geri Alamam bizim listeyi de kapatan parça oldu. Sina Koloğlu’nun piyanosuyla açılan şarkı, onca iddialı Bulutsuzluk parçasına rağmen, özellikle üniversitelileri yakalamayı başarmıştı: ‘Hiçbir kere hayat bayram olmadı ya da her nefes alışımız bayramdı’…

İLK 10:

1- Dönence / Barış Manço-Kurtalan Ekspres

2- Bir Derdim Var / mor ve ötesi

3- Tamirci Çırağı / Cem Karaca

4- Ele Güne Karşı / Mazhar Fuat Özkan

5- Afili Yalnızlık / Emre Aydın

6- Senden Daha Güzel / Duman

7- Paramparça / Teoman

8- Bir Kadın Çizeceksin / Manga

9- Sil Baştan / Şebnem Ferah

10- Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi

 

İKİNCİ 10:

11- Cambaz / mor ve ötesi

12- Hele Bi Gel / Pinhani

13- Gidelim Buralardan / Nazan Öncel

14- Yollarda / Haluk Levent

15- Sigara / Şebnem Ferah

16- Ben Ölmeden Önce / Fatih Erdemci

17- Yalan / Kurban

18- Siyah- Beyaz / Pilli Bebek

19- Gemiler / Orhan Atasoy

20- Islak Islak / Barış Akarsu

Bunların dışında, Mavi Sakal’ın İki Yol, Kargo’nun Şairin Elinde, Pamela’nın İstanbul, İlhan İrem’in Samanyolu, Ogün Sanlısoy’dan Pencere, Murat Kekilli’den Bu Akşam Ölürüm, Şebnem Ferah’tan Mayın Tarlası, Model’den Değmesin Ellerimiz, Vega’dan Bu Sabahların Bir Anlamı Olmalı, İpucu’ndan Heyecanlı yapıtları da listelere giremese de hatırı sayılır oylar aldı.

 

ELEŞTİRMENLERİN SEÇİMLERİ

Müzik eleştirmenleri seçimlerini yaparken, beğenilerini 10’luk listeye sıkıştıramamaktan yakındı ve bir bölümü de sıralama yapmadan favori 10 şarkısını iletti:

 

DENİZ DURUKAN

Moğollar / Issızlığın Ortasında

Cem Karaca / Resimdeki Gözyaşları

Bulutsuzluk Özlemi / Seni Görmem Lazım

Kramp / Lan N’oldu

Aylin Aslım / Senin Gibi

Pentagram / Bir

Orhan Atasoy / Gemiler

Hayko Cepkin / Bertaraf Et

Kesmeşeker / Ne Zaman Gitti Tren

Kargo / Şairin Elinde

 

 

DERYA BENGİ

Eğri Eğri Doğru Doğru / Barış Manço

Eski Köprünün Altında / Duman

Hara / Çamur

Hayat Katarı / Erkin Koray

Nasıl Ne Zaman / Hardal

Oyunbozan / mor ve ötesi

Şili’ye Özgürlük / Bulutsuzluk Özlemi

Tamirci Çırağı / Cem Karaca

Utanmazsan Unutmam / Adamlar

Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

 

 

GÜVEN ERKİN ERKAL

Anatolia / Pentagram

Bir Derdim Var / mor ve ötesi

İçimizdeki Dünya / Turgut Berkes

İki Yol / Mavi Sakal

Lan N’Oldu / Kramp

Olsun / Pilli Bebek

Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi

Şairin Elinde / Kargo

Can Kırıkları / Şebnem Ferah

Yaşamak İstemem / Yavuz Çetin

NOT: Bir açıklama yapma isteği hasıl oldu; listeyi 90'lar ortasından 2000'ler başına ortaya çıkan üretimlerden seçtim. Geçmişten (babalardan) alınan etkileşimi yeniliklerle sunup yeni öncüler oldular. Günümüz üretimleri de öyle bir kategori oluşturuyor ki Barış Manço'nun "Dönence"siyle BEA'nın "Hepsine Ne Fena'sını yarıştırmak mümkün değil.

 

 

MURAT BEŞER

Bir Sevmek Bin Defa Ölmek Demekmiş / 3 Hürel

Kafama Göre / Athena

Dönence / Barış Manço

İhtarname / Cem Karaca

Cemalim / Erkin Koray

Tut Beni Düşmeden / Kesmeşeker

Lan N’oldu / Kramp

Bir Derdim Var / mor ve ötesi

Yat Geliyorum / Tibet Ağırtan

Cherokee / Yavuz Çetin

 

 

MURAT MERİÇ

1. Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

2. Lan N’oldu / Kramp

3. Tamirci Çırağı / Cem Karaca

4. Binboğanın Kızı / Barış Manço

5. Bu Akşam / Duman

6. Issızlığın Ortasında / Moğollar

7. Bak / Pilli Bebek

8. Bir / Pentagram

9. Bir Derdim Var / mor ve ötesi

10. Yine Düştük Yollara / Bulutsuzluk Özlemi

 

 

NAİM DİLMENER

1- Darbe / mor ve ötesi

2- Yağmur / Erkin Koray

3- Resimdeki Gözyaşları / Cem Karaca-Apaşlar

4- Bir Dünya da Bana Ver / Fikri Takbak

5- Fırtına / Rashit

6- Bu Aşk Fazla Sana / Şebnem Ferah

7- Babalar Küçük Oğullarına Söylesin Diye / Hardal

8- Ele Güne Karşı / Mazhar Fuat Özkan

9- Salak / Grup Çığrışım

10- Mehmet Emmi / Edip Akbayram

 

 

SİNAN DOYAN

1- Akrebin Gözleri / Erkin Koray-1996

2- Dönence / Barış Manço-1981

3- Namus Belası / Cem Karaca-1974

4- Bir / Pentagram-2002

5- Sevenler Ağlarmış / Üç Hürel-1974

6- Nasıl? Ne Zaman? / Hardal-1979

7- Kaçış / Haluk Levent-2003

8- Cambaz / mor ve ötesi-2004

9- Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi-1989

10- İki Yol / Mavi Sakal-1998

 

 

TOLGA AKYILDIZ

1-Dönence / Barış Manço

2- Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi

3- İki Yol / Mavi Sakal

4- Bu Aşk Fazla Sana / Şebnem Ferah

5- Bir Derdim Var / mor ve ötesi

6- Eski Köprünün Altında / Duman

7- Korku / Yaşar Kurt

8- Yalnızlık Ömür Boyu / Mazhar Fuat Özkan

9- Gemiler / Orhan Atasoy

10- Tamirci Çırağı / Cem Karaca

NOT: 'Gelmiş Geçmiş En İyi 10' dediğinde buna bir sıralama yapmak çok doğru değil... 10 şarkı olunca da bazı çok önemli şarkılar dışarda kalıyor maalesef. Ben de 2004'ten (Bir tek MVÖ, gerisi 2000'ler öncesi) ileri gitmedim bu durumda...

 

 

CUMHUR CANBAZOĞLU

Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

Terketmedi Sevdan Beni / Cem Karaca

Ne Ola Yar Ola / Barış Manço

Oy Bana Bana / Cem Karaca-Apaşlar

Ben Ölmeden Önce / Fatih Erdemci

Tamirci Çırağı / Cem Karaca

2023 / Barış Manço-Kurtalan Ekspres

Olmalı mı Olmamalı mı / Bülent Ortaçgil

Hikaye / Işığın Yansıması

Pusudayım / Mazhar Fuat Özkan

 

23 YIL ÖNCEDEN BİR ANKET

Cumhuriyet Gazetesi’nin 3 Mayıs 1997 tarihli sayısında ‘Rockta babaların alternatifi yok’ başlığıyla, bu araştırmaya benzer bir haber yapmış ve o güne kadar ‘bütün zamanların en iyi yerli rock yapıtları’nın neler olduğunu saptamaya çalışmıştık. Bugün aramızda olmayan bazı isimlerin de yer aldığı, yerli rockta yeni sayfalar açmış müzik adamlarının, eleştirmenlerin, radyo ve TV yapımcılarının görüşleri alfabetik sıraya göre şöyle:

 

GÜROL AĞIRBAŞ

Olmalı mı, Olmamalı mı / Bülent Ortaçgil

Suna Abla / Bülent Ortaçgil

Heyecanlı / İpucu

Aşık Veysel’in bütün yapıtları

 

 

TİBET AĞIRTAN

Boku Yedik / Asım Can Gündüz

Allahaşkına / Erkin Koray

Bazı / Athena

Bana Yapay Bir Dünya Verin / Mavi Sakal

Hayır Hayır / Bulutsuzluk Özlemi

 

 

MAZHAR ALANSON

Şaşkın / Erkin Koray

Estarabim / Ünlü

Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

Vazgeçtim Dünyadan / Şebnem Ferah

Ele Güne Karşı / Mazhar Fuat Özkan

 

 

YAVUZ BAYDAR

Kızları da Alın Askere / Erkin Koray

Heyecanlı / İpucu

İlahi Morluk / Erkin Koray

Emrah /Cem Karaca

Derule / Barış Manço

 

 

DERYA BENGİ

İhtarname /Cem Karaca

Yalnızlar Garı / MFÖ

Parka / Cem Karaca

Yağmur / Erkin Koray

Nasıl Ne Zaman / Hardal

 

 

CAHİT BERKAY

Namus Belası / Cem Karaca-Moğollar

Fesuphanallah / Erkin Koray

Issızlığın Ortasında / Moğollar

Acil Demokrasi / Bulutsuzluk Özlemi

Beni Kategorize Etme / Bülent Ortaçgil

 

 

SUAT BİLGİ

Resimdeki Gözyaşları / Cem Karaca

2023 / Barış Manço

Gözyaşlarımızı Bitti mi Sandın / MFÖ

Devlerin Aşkı / Cahit Berkay

Çook Alametler Belirdi / Mozaik

 

 

AKIN ELDES

Heyecanlı / İpucu

Estarabim / Erkin Koray

Dönence / Barış Manço

Acil Demokrasi / Bulutsuzluk Özlemi

Namus Belası / Cem Karaca

 

 

FUAT GÜNER

Bazen / Mazhar Fuat Özkan

Vak The Rock / Mazhar Fuat Özkan

Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

Mazeretim Var Asabiyim Ben / Mazhar Fuat Özkan

Sakın Gelme / Mazhar Fuat Özkan

 

 

LALE BARÇIN İMER

Gemiler / Orhan Atasoy

Dönence / Barış Manço

Gözyaşlarımızı Bitti mi Sandın / Mazhar Fuat Özkan

Yağmurlar / Şebnem Ferah

Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi

 

 

CEM KARACA

Dağlar Dağlar / Barış Manço

Bu Sabah Yağmur Var İstanbul’da / Mazhar Fuat Özkan

Islak Islak / Cem Karaca

Kirlenmiş Çığlık / Cem Karaca

Terk Etmedi Sevdan Beni / Cem Karaca

 

 

FİKRET KIZILOK

Namus Belası / Cem Karaca/Moğollar

Acil Demokrasi / Bulutsuzluk Özlemi

Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi

Heyecanlı / İpucu

Sakın Gelme / Mazhar Fuat Özkan

 

 

ERKİN KORAY

Krallar / Erkin Koray

Heyecanlı / İpucu

Akrebin Gözleri / Erkin Koray

Why High One Why / Fikret Kızılok

Dadaloğlu / Cem Karaca

 

 

SİNA KOLOĞLU

Dağ ve Çocuk / Moğollar

Mesafeler / Erkin Koray

Yine Yağmurlar Yağıyor / Murat Köseoğlu

Bu Sabah Yağmur Var İstanbul’da / Mazhar Fuat Özkan

Benimle Oynar mısın? / Bülent Ortaçgil

 

 

BÜLENT ORTAÇGİL

Ondan Şikayet / Mazhar Fuat Özkan

Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

Why High One Why / Fikret Kızılok

Acil Demokrasi / Bulutsuzluk Özlemi

Sakın Gelme / Mazhar Fuat Özkan

 

 

 

TANER ÖNGÜR

Mesafeler / Erkin Koray

Issızlığın Ortasında / Moğollar

Sis / Siluetler

Parka / Cem Karaca

Acil Demokrasi / Bulutsuzluk Özlemi

 

 

İZZET ÖZ

Namus Belası / Cem Karaca-Moğollar

2023 / Barış Manço-Kurtalan Ekspres

Heyecanlı / İpucu

Şık Latife / Bülent Ortaçgil

Sakın Gelme / Mazhar Fuat Özkan

 

 

SERKAN SEYMEN

Tamirci Çırağı / Cem Karaca

Taş Var Köpek Yok / Grup Bunalım

Yalnızlar Garı / Mazhar Fuat Özkan

Mesafeler / Erkin Koray

Estarabim / Erkin Koray

 

 

CENK TANER

Kelimeler Kafi / Mazhar Fuat Özkan

Olmalı mı Olmamalı mı / Bülent Ortaçgil

Aşk Böyledir / Alpay

Allahaşkına / Erkin Koray

Mesela Mesele / Grup Çığrışım

 

 

NEJAT YAVAŞOĞULLARI

Sözlerimi Geri Alamam / Bulutsuzluk Özlemi

Beynim Zonkluyor / Bulutsuzluk Özlemi

Bu Sabah Yağmur Var İstanbul’da / Mahzar Fuat Özkan

Güzel Ne Güzel Olmuşsun / Fikret Kızılok

 

 

ENGİN YÖRÜKOĞLU

Benimle Oynar mısın? / Bülent Ortaçgil

Islak Islak / Cem Karaca

Namus Belası /Cem Karaca-Moğollar

Ağrı Dağı Efsanesi / Moğollar

Issızlığın Ortasında / Moğollar